Γκιώνα

Στο δρόμο προς το Γαλαξίδι, αριστερά κάπου εκεί στην Ερατινή ξεκινά ο επαρχιακός δρόμος προς Λιδορίκι, η διαδρομή που συμβαδίζει, για πολλά χιλιόμετρα, με τη λίμνη του Μόρνου και τις φυλακές του Μαλανδρίνου, όπου κάνουμε και το σχετικό καλαμπούρι για τον Παλιοκώστα. Σε κάποιο σημείο του δρόμου συναντάμε τη διασταύρωση που οδηγεί στα χωριά των Βαρδουσίων, τη Μουσουνίτσα και τον Αθανάσιος Διάκος, τα οποία μοιάζουν και είναι "κρεμασμένα" στις απόκρημνες πλαγιές των Βαρδουσίων.

 

έχουμε περπάτημα 2χλμ μέχρι το μονοπάτι

Σε λίγο φτάνουμε στο χωριό Συκιά, όπου είναι η πρώτη είσοδος για την Γκιώνα απο το Λαζόρεμα (και για τους πιό τολμηρούς το αναρρηχητικό μονοπάτι του Καραγιάννη). Η λέξη Γκιώνα είναι σλαβικής προέλευσης (αν και ανάγεται στο πουλί γκιόνης) και γιαυτό οι σύγχρονοι πατριδογνώστες το μετονόμασαν σε Ασέληνον Όρος, ίσως γιατί σε κάποια νύκτα με φεγγαράδα, το βουνό θα έκρυβε την πανσέληνο... ποιός ξέρει όταν έχεις να κάνεις με τις περισπούδαστες μελέτες των αρχαίων ελλήνων.

 

.....το χειμώνα η Συκιά χαρακτηρίζεται απο πολλούς ως ένα Ελβετικό χωριό αντικρύζοντας την χιονισμένη Γκιώνα.... μία άποψη που θα βρείτε στο Διαδίκτυο, άποψη υπερβολική, που γράφεται κυρίως απο εκείνους τους "συγγραφείς" που ποτέ δεν έχουν ταξιδέψει εκτός Ελλάδος.

 

η ορθοπλαγιά της κορυφής

Βαθιά Λάκκα, στα δεξιά ξεκινά το μονοπάτι προς το Λαζόρεμα

τελευταία (πετρώδης) ανηφόρα προς την κορυφή

Πυραμίδα με ισχυρές ριπές ανέμου

 

Συνεχίζουμε το ταξίδι μας και φτάνουμε στα ξέφωτα λειβάδια που περιβάλλουν την περιοχή και δίνουν μια όμορφη εικόνα για το ανάγλυφο της Γκιώνας. Μαζί με τις γύρω κορυφές της καλύπτει μια πολύ μεγάλη έκταση. Από τη μιά πλευρά, ανατολικά, εκτείνεται το ρέμα της Ρεκάς και το ορεινό συγκρότημα οριοθετείται απο τον επαρχιακό δρόμο 51, που ενώνει μέσα απο το ομώνυμο πέρασμα, την Άμφισσα και τη Λαμία. Δυτικά, είναι ο ποταμός Μόρνος και αντικρυστά τα Βαρδούσια, που φαίνονται σαν το δίδυμο αδελφάκι της Γκιώνας. Η Γκιώνα εκτείνεται απο Βορρά προς Νότο και όταν την αντικρύζεις απο τη βορεινή της πλευρά, εδώ στα ξέφωτα λειβάδια, έχει σχήμα Πυραμίδας. Εξ ου και η κορυφή της, στα 2509μ, έχει αυτό το όνομα.

 

το κατακόρυφο ανάπτυγμα της Γκιώνας που ζαλίζει

 Η περιοχή είναι ένα απέραντο ελατόδασος που το χειμερινό τοπίο θα του προσέδιδε μία ιδιαίτερη ομορφιά. Στο δρόμο προς την Καλοσκοπή συναντάμε τυχαία και το ¨Καταφύγιο της Οίτης" (υψόμετρο 1250μ), έναν πολυδιάστατο χώρο, όπου τα παιδιά παίζουν στα "αναρρηχητικά" του πεδία και στις αιωρούμενες γέφυρες, σαν μελλοντικοί via ferraτίτες, ενώ οι μεγάλοι απολαμβάνουν την ημέρα τους τρώγοντας την πολυνόστιμες και πολυζουμερές τυραμισού... Το μαγαζί έχει πολύ ωραία θέα προς την Γκιώνα, θέα που μπορεί να μην είναι ελβετική, οι τιμές του όμως είναι!!

 

η Πυραμίδα της Γκιώνας από το Βορρά

Στην Καλοσκοπή βρίσκουμε το χωματόδρομο που θα μας ανεβάσει στο σημείο εκκίνησης του μονοπατιού για την Πυραμίδα. Όλοι οι χαμηλοί λόφοι έχουν διάσπαρτους χωματόδρομους εξαιτίας των μεταλλείων βωξίτη που υπάρχουν, κυρίως στην ανατολική πλευρά του και κάποια μέρα θα επεκταθούν και προς τα δυτικά.... μόνο οι ανεμογεννήτριες θα είναι "κόσμημα" βουνίσιο!

 

η ορθοπλαγιά της από το χωριό Συκιά

Το μονοπάτι είναι καλά σηματοδοτημένο και καθαρό. Το περπατάς άνετα και δεν το χάνεις εύκολα. Τα έλατα τελειώνουν γύρω στα 1700 μέτρα και ξεκινούν τα αλπικά πεδία. Το πρώτο πεδίο της είναι η Βαθιά Λάκκα, ένα καταπράσινο λειβάδι, που την Άνοιξη σχηματίζει λίμνη νερού απο τα λειωμένα χιόνια. Εδώ βόσκουν άγρια άλογα, που είναι δύσκολο να τα πλησιάσεις, με τον επιβήτορά τους να μας παρακολουθεί με ανησυχία και γιαυτό αποφεύγουμε την ενόχλησή τους. Είμαστε σχεδόν στα 1900 μέτρα υψόμετρο.

 

Συνεχίζουμε μια ήπια ανηφόρα μέχρι να φτάσουμε στο δεύτερο αλπικό πεδίο (2200μ), που είναι περισσότερο πετρώδες παρά χορταριασμένο. Το μονοπάτι συνεχίζει να έχει σημάδια, άλλωστε ο στόχος μας είναι το διάσελο και δεξιά, κόψη-κόψη, η κορυφή. Στο βάθος στα αριστερά μας εκετείνεται η χαράδρα της Ρεκάς, πολύωρη και κοπιαστική για εκείνους που ζητούν τη διάσχιση.

 

 Η Γκιώνα είναι ένα βουνό με βαθιές χαράδρες και ρεματιές, ενώ οι απόκρημνες ορθοπλαγιές της είναι ασβεστολιθικές, όπως σχεδόν όλα τα ελληνικά βουνά. Πετρώματα απο Γρανίτη θα βρείτε μόνο στις Άλπεις και στην Κορσική.

 

 

Είναι ένα βουνό με πλούσια χλωρίδα αλλά και πανίδα. Έλατα και κέδροι κρέμονται κυριολεκτικά στα βράχια της, ενώ στα λειβάδια υπάρχουν αγριολούλουδα και αγριοτριανταφυλλιές. Βλέπουμε άγοα, όχι όμως και λύκους και αγριογούρουνα (ευτυχώς!), ενώ πάνω απο τα κεφάλια μας πετούν, και μας κυττούν περίεργα, αρπακτικά πουλιά, γυπαετοί και χρυσαετοί, αν και οι τελευταίοι σπανίζουν. Συνολικά, η Γκιώνα είναι ένα καταφύγιο της άγριας ζωής που σε λίγο δεν θα υπάρχει λόγω της μετατόπισης των μεταλλείων προς ολόκληρο το βουνό.

 

 

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας η Γκιώνα αποτελούσε ορμητήριο των κλεφτών και ιστορικών συγκρούσεων... ποιός τρελλός θα κυνηγούσε τους Αρματωλούς στο Λαζόρεμα! Αργότερα, στη Γερμανική κατοχή και στη μάχη της Καρούτας, η σύρραξη ανταρτών και γερμανών κατατρόπωσε μεν τις δυνάμεις κατοχής, αλλά δε το χωριό κάηκε, ως αντεκδίκηση. Λέγεται επίσης ότι η οργάνωση για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου ξεκίνησε από αυτά εδώ τα μέρη, τότε που ο Ζέρβας και ο Άρης (το Βελουχιώτη καλέ εννοώ) ήσαν μονιασμένοι και αγαπημένοι.. 

 

τα βαρδούσια όπως φαίνονται απο την κορυφή Γκιώνα