Malta

Ιστορία
Gozo
Mdina
Floriana-Valletta
Ιερά Εξέταση
myVideo (Malta)

Ιστορία

Δεν θα υπάρχει άλλος μεσογειακός λαός από τη χώρα του οποίου να πέρασαν τόσοι πολλοί διερχόμενοι, είτε σαν "ναυαγοί" είτε ως κατακτητές. Από πού και πότε να αρχίσω.... Ας αρχίσω λοιπόν από την επιστροφή του Οδυσσέα από την Τροία, τρέχα γύρευε πότε, που σύμφωνα με τον Όμηρο, παρέκλινε πολύ απο τον προορισμό του την Ιθάκη, βλέπετε δεν είχε ο άμοιρος GPS, και ναυάγησε  στο νησί Ωγυγία (το σημερινό Gozo της Μάλτας) εκεί όπου έμενε η Καλυψώ, γυνή αριστοκρατικής οικογένειας καθότι ήταν κόρη του Τιτάνα Άτλαντα και της Ωκεανίδας Πλειόνης και αδέρφια της ήταν οι Εσπερίδες, οι Πλειάδες, οι Υάδες και ο Ύας. 

 

Ήταν νύμφη αλλά δεν έπαυε να ήταν και γυναίκα και γούσταρε πολύ τον Οδυσσέα. Το 1883, ο Arnold Boeclin την ζωγραφίζει ημίγυμνη να τον κυττάζει ερωτικά, ενώ αυτός διακατέχεται (ακόμη!) απο το νόστο, της έχει γυρίσει την πλάτη και  αγναντεύει το πέλαγος. Εντούτοις, μένει μαζί της αρκετά χρόνια, τα περνά περίφημα και της κάνει και δύο παιδιά! Τον ερωτεύεται τόσο πολύ που δεν τον αφήνει να φύγει και έπρεπε να μεσολαβήσουν οι θεοί για να βρει την ελευθερία του, δηλαδή ποιά ελευθερία, στην Ιθάκη τον περιμένει η Πηνελόπη. 

 

Καλυψώ και Οδυσσέας;;; ιδού η απορία!

Είναι η στιγμή που η μυθολογία συναντά την πραγματικότητα: ξεσπά διαμάχη μεταξύ θεών και Καλυψώς, η τελευταία να τους κατηγορεί πως οι θεοί δεν θέλουν οι νύμφες να έχουν δεσμούς με θνητούς επειδή ζηλεύουν, ενώ οι θεοί να την κατηγορούν για παστρικιά... μύλος δηλαδή!! Η Καλυψώ απογοητεύεται, κλείνεται στο σπήλαιό της μέχρι το 1858 που ανεβαίνει στους ουρανούς και γίνεται αστεροειδής, ενώ αργότερα (1980) αναβαθμίζεται και γίνεται ένας μικρός φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Κρόνου, με την ελπίδα ότι σε κάποια περιφορά θα συναντήσει το μεγάλο χαμένο έρωτα...

 

Τα χρόνια περνούν... και στις αρχές του 8ου αιώνα π.Χ., οι Φοίνικες, αυτός ο απίστευτος ναυτικός λαός της αρχαιότητας, αποικίζει τη Μάλτα και κάνει το νησί ναυτική βάση, τύπου ΝΑΤΟ της εποχής εκείνης, με σκοπό να επεκτείνει τις θαλάσσιες εξερευνήσεις του και το εμπόριο σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Πράγματι, αν δει κάποιος σε χάρτη τη Μάλτα θα αντιληφτεί αμέσως τη στρατηγική της θέση... φαίνεται σαν να ελέγχει όλη τη Μεσόγειο και να συνδέει την Αφρική με τη Σικελία. Φοινικικοί τάφοι έχουν βρεθεί στη σημερινή Mdina και στο Gozo.

 

Φοίνικες οι θαλασσοπόροι

Άλλος ένας ναυαγός φτάνει στο νησί. Αυτή τη φορά (60 μ.Χ.) δεν είναι πολυμήχανος, είναι ιεραπόστολος, ο Απόστολος Παύλος. Ο προσηλυτισμός του είναι τόσο έντονος, που σημάδια του φαίνονται ακόμη και σήμερα παντού στο νησί: καθεδρικοί ναοί, δρόμοι, στενάκια, περιοχές φέρνουν το όνομά του.... μου θυμίζουν το Σαλτσμπουργκ όπου όλα έχουν το όνομα Μότσαρτ.

 

Το 836 μΧ (ή στο 214 έτος Εγείρας) οι άραβες κάνουν την εμφάνισή τους στο νησί. Πρόκειται για τους Αγλαβίδες, του Χαλιφάτου των Αββασιδών, που έμειναν στο νησί για έναν περίπου αιώνα, αρκετό χρονικό διάστημα, ώστε σήμερα η Μάλτα να έχει έντονο το αραβικό χρώμα, κυρίως στην κατασκευή των σπιτιών με την προσθήκη ενός μπαλκονιού με κλειστή τζαμαρία, που βρίσκεται στην πρόσοψη του σπιτιού και αποτελεί προέκταση των εσωτερικών χώρων του (χαγιάτι). 

 

Ομως, η ουσιαστική ιστορία της Μάλτας ξεκινά με τους Ιωαννίτες Ιππότες, οι οποίοι ήσαν ένα σταυροφορικό τάγμα με ρόλο την προστασία των χριστιανικών κρατιδίων της Μέσης Ανατολής, ειδικότερα της Ιερουσαλήμ μετά από την κατάληψή της (1099) από τα στρατεύματα της δυτικής Ευρώπης, όπου πριν (μέσα του 11ου αιώνα)  βρισκόταν στην κατοχή του Χαλιφάτου των Φατιμίδων της Αιγύπτου.

 

η πορεία των Ιωαννιτών ιπποτών

Mdina: The Knights Malta

 

Το 1291 οι Ιωαννίτες φτάνουν στην Acre και μετά στην Κύπρο, ενώ το 1309 καταλαμβάνουν τη Ρόδο, όπου εγκαθίστανται ως κατακτητές και ονομάζονται Ιππότες της Ρόδου. 200 χρόνια μετά αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το νησί, μετά απο πολιορκία των οθωμανών, και να μετακομίσουν στη Μάλτα, όπου το 1530 τους παραχωρήθηκε το νησί. Το 1565, η Οθωμανική Αυτοκρατορία προσπάθησε να την καταλάβει με τη Μεγάλη πολιορκία της Μάλτας, αλλά η εισβολή απωθήθηκε αρχικά. Στη περίφημη αυτή μάχη, συναντήθηκαν δυο διαφορετικοί κόσμοι: οι οθωμανοί, υπό την προσταγή του Σουλειμάν του Μεγαλοπρεπή, ως σουλτάνου όλης σχεδόν της Βόρειας Αφρικής, της Μικράς Ασίας και των Βαλκανίων και οι χριστιανοί υπό τον Κάρολο V, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαικής Αυτοκρατορίας. 

 

1565 τα δύο στρατόπεδα

Mdina: The Knights Malta

 

Μετά την επιτυχή έκβαση και την απώθηση των οθωμανών, ο Μέγας Μάγιστρος, κάτι σαν αρχιμασόνος, Jean Parisot de La Valette ανέθεσε την κατασκευή μιας νέας πόλης που πήρε το όνομα του και είναι η σημερινή πρωτεύουσα Βαλέτα.Το Τάγμα εξακολούθησε να κυριαρχεί στη Μάλτα για πάνω από δύο αιώνες, και αυτή η περίοδος χαρακτηρίστηκε από μια άνθηση των τεχνών και της αρχιτεκτονικής κυρίως με την παρουσία καλλιτεχνών, όπως οι Carravagio, Mattia Preti και Antoine de Favray, στους οποίους οι Ιππότες ανέθεσαν να διακοσμήσουν εκκλησίες, παλάτια και μέγαρα. Εδώ, στη Βαλέτα βρίσκεται και ο περίφημος πίνακας του Καραβάτζο "Ο Αποκεφαλισμός του Ιωάννη του Βαπτιστή".

Όλη η πόλη έχει χρώμα ιπποτικό με έμβλημα τον περίεργο, σε σχήμα, σταυρό, με τις οκτώ ακίδες να συμβολίζουν τους οκτώ μακαρισμούς της Επί του Όρους ομιλίας του Ιησού και τις τέσσερις ακίδες, που δείχνουν προς το κέντρο, να συμβολίζουν τις τέσσερις αρετές: Σοφία, Δικαιοσύνη, Θάρρος και Μετριοφροσύνη. Αυτό ήταν.... από τότε η Μάλτα έχει αμιγώς θρησκευτικό χαρακτήρα και να ανταγωνίζεται την Ισπανία στην Ιερή Εξέταση και σε άλλα βασανιστήρια  απείρου κάλλους!

 

Και ενώ οι Ιππότες τα περνούσαν καλά, ήρθε το 1789 για να ταράξει τα νερά. Το Τάγμα εκδιώχθηκε όταν η Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία εισέβαλε στο νησί, σηματοδοτώντας την αρχή της διετούς γαλλικής κατοχής στη Μάλτα. Ήταν η εποχή που ο Βοναπάρτης άλλαξε τα πάντα στη χώρα, από την κυβέρνηση μέχρι τον τελευταίο ταβερνιάρη. Οι Μαλτέζοι εξεγέρθηκαν ζητώντας τη βρετανική προστασία... και αυτό ήταν το μεγαλύτερό τους λάθος! Μπορεί οι Γάλλοι να εκδιώχθηκαν (1800) όμως η Μάλτα έγινε βρετανικό προτεκτοράτο και το 1813 de facto αγγλική αποικία. Καλά να πάθουν για νάχουν όλα τα καλά-κακά της βρετανικής κουλτούρας: οδηγούν δεξιοτίμονα, μιλούν άπταιστα την αγγλική γλώσσα, σταματούν στο δρόμο για να περάσεις, ακόμη και οι πρίζες των σπιτιών έχουν το G-system και για να φορτίσετε το κινητό σας χρειάζεστε αντάπτορα.

 

Η Μάλτα έγινε ναυτική βάση για τους Βρετανούς, αποτελώντας την έδρα του Μεσογειακού τους Στόλου. Λόγω αυτού του γεγονότος, δέχθηκε επίθεση από τις δυνάμεις του Άξονα (ΒΠΠ) και το 1942 απονεμήθηκε στο νησί ο Σταυρός του Γεωργίου, η ανώτατη βρετανική αστική τιμητική διάκριση, ο οποίος σήμερα εμφανίζεται στη σημαία και το οικόσημο της Μάλτας.  Δεν νοείται σήμερα σοβαρός και ευυπόληπτος πολίτης της Μάλτας χωρίς οικόσημο.

Το 1964, η Μάλτα κηρύχθηκε ανεξάρτητη στους κόλπους της Βρετανικής Κοινοπολιτείας με το όνομα "Κράτος της Μάλτας" και το 1974 έγινε δημοκρατία. Από το 2004, η χώρα είναι μέλος της ΕΕ, το 2008 εντάχθηκε στην Ευρωζώνη και ζήσαμε εμείς καλά και αυτοί συνεχίζουν να ζουν καλύτερα!

 

η σύγχρονη Βαλέτα

Gozo

Είναι το νησί της Καλυψώς σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Μέσω της Viator, μιας θυγατρικής εταιρείας της Booking.com έκλεισα μια οργανωμένη εκδρομή με ανοικτά τζιπάκια, σαν εκείνα του αμερικανικού στρατού στο ΒΠΠ, και ανεχώρησα για το νησί, βόρεια της Μάλτας, μέσα σε μια αίθρια μέρα με ανεκτές θερμοκρασίας για γενάρη μήνα.

 

στο Gozo περνάς είτε με ferry ή με ταχύπλοο

 

Η διαδρομή προς το Cirkewwa, διασχίζει δαντελωτά τα ανατολικά παράλια, γεμάτα απο τουριστικά καταλύματα όπου περιμένουν αχόρταγα τους πολωνούς τουρίστες να απολαύσουν το μεσογειακό ήλιο που τόσο πολύ λείπει στην πατρίδα τους. Μαζί μου, στην παρέα του τζιπ, είχα τρεις πολωνέζες, δυο σαραντάρες με λευκή επιδερμίδα και τη δεκαεπτάχρονη κόρη τους. Ήσαν αμίλητες, μάλλον δεν ήξεραν αγγλικά ή ντρεπόντουσαν και έτσι περιοριστήκαμε στα τυπικά.

διαπλέοντας το Crystal Lagoon στο  Comino Island

Blue Lagoon in Comino Island

Ο Paul, ο οδηγός του τζιπ, ένα όρθιο θεριό με άπταιστα αγγλικά, μας εξηγούσε τους προορισμούς μας χωρίς περαιτέρω λεπτομέριες. Το Gozo μοιάζει πολύ με την ελληνική ύπαιθρο χωρίς όμως βουνά. Σε όλο το μήκος της διαδρομής παρατηρούσα λίθινες κατασκευές, όπου οι μαλτέζοι αποκαλούν Ġgantija (προφανής η σύνδεση με την λέξη γιγάντιος) που  προκαλούν δέος αλλά και περιέργεια για το πως κατασκευάστηκαν πριν 5000 περίπου χρόνια που τότε ασφαλώς η κοινότητα δεν θα ήταν ασφαλώς αγροτών και βοσκών. Τετραγωνισμένα λιθάρια απο ασβεστόλιθο, στιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο, διαμορφώνουν τους τοίχους που χωρίζουν το ένα κτήμα απο το άλλο. Ελληνικές πατέντες με μεταλλικά ελατήρια γαλβανιζέ με τσέρκια απο παλιά κρεββάτια με σούστες, εδώ δεν θα βρείτε να φράζουν την είσοδο στο κτήμα!

 

 

 

φραγκόσυκα σε περιοχή των "φράγκων"

 

 Το νησί έχει αξιοσημείωτο γεωλογικό χαρακτήρα με βραχώδεις ακτές πάνω απο τις οποίες υψώνονται τεράστιοι γκρεμοί που θυμίζουν τα cliffs of Moher της Ιρλανδίας. Φτάνουμε δυτικά του νησιού, στο Azure Window, ίσως το πιό φωτογραφημένο σημείο του νησιού με χολλιγουντιανές προεκτάσεις τύπου blockbuster, που μέσα απο μια φυσική αψίδα έβλεπες τους αντικρινούς γκρεμούς. Αυτή η αψίδα από ασβεστόλιθο κατέρρευσε το Μάρτιο του 2017 μέσα απο μια έντονη θαλάσσια καταιγίδα. Σήμερα βλέπεις μόνο τα υπολείμματά της.  Όλη η περιοχή μου θυμίζει τα βράχια της Μήλου, που δεν εκτείνονται μόνο φοβιστικά πάνω απο τη θάλασσα αλλά βυθίζονται και στα βάθη της, καθιστώντας το Gozo ένα από τους κορυφαίους καταδυτικούς προορισμούς στη Μεσόγειο.

 

Φωτό διαδικτύου: το περίφημο azure window πριν το 2017

το περίφημο azure window σήμερα δεν υπάρχει  😥😥😥

έρχεται βροχή... έρχεται μπόρα

 

Fungus Rock

 

near Xlendi

 

Σε ένα μικρό χωριό στο Gozo, η ενοριακή εκκλησία Sancto Joanni Baptistae  είναι η τρίτη μεγαλύτερη εκκλησία με τρούλο στην Ευρώπη.  Η "Ροτόντα της Xewkija" χτίστηκε γύρω από την αρχική εκκλησία και η ανάβαση πρώτα με ασανσερ και μετά με κυκλική σκάλα, κόβει την ανάσα κυρίως όταν ηχούν οι καμπάνες και τρυπούν τα αυτιά σου.

 

Sancto Joanni Baptistae

ο τρούλος της  Xewkija

Ta' Pinu Basilica είναι μια ρωμαιοκαθολική εκκλησία η προέλευση της εικόνας της Παναγίας είναι άγνωστη. Το 1575 ενώ καταδαφιζόταν ο παλιός ναός, οι εργάτες δεν μπορούσαν να συνεχίσουν τις εργασίες τους και αυτό θεωρήθηκε ως οιωνός ότι το παρεκκλήσι δεν έπρεπε να κατεδαφιστεί. Μετά απο πολλά, η εκκλησία ξανακτίστηκε γύρω στα 1920 και θεωρείται σήμερα προσκυνητικός χώρος για τους Μαλτέζους, είναι όπως η δική μας Παναγία της Τήνου. 

 

Ta' Pinu Basilica

Karmni Grima (1838-1922) με μυστικιστικές και θρησκευτικές εμπειρίες

Βόρεια του νησιού και δυτικά του Marsalforn, στην περιοχή Zebbug, είναι το Xwejni Bay, βρίσκονται οι αλυκές, που μοιάζουν σαν σκακιέρα, έχουν μήκος περίπου 3 χιλιόμετρα και αποτελούν μέρος μιας αιώνιας παράδοσης στη συγκομιδή θαλασσινού αλατιού. Το νερό της θάλασσας γεμίζει τις κολυμβήθρες και ο ήλιος το εξατμίζει παραμένοντας το αλάτι για συλλογή με αυτόν τον απλό και παραδοσιακό τρόπο και μάλιστα από τη ρωμαική εποχή. Ξύπνιοι οι Ρωμαίοι! Στην Ελλάδα, αν πάτε κάτω εκεί στο Μυστρά και ακόμη νοτιότερα, στο Γερολιμένα, θα δείτε ανάλογη εικόνα. Επειδή όμως το αλάτι ήταν τότε μονοπώλιο (είχε επιβληθεί ειδικός φόρος  αλατιού για την αποπληρωμή δανείου),  το κράτος έριχνε φωτιστικό πετρέλαιο στις αλυκές ώστε οι ντόπιοι να μην το μαζεύουν και να αγοράζουν το κρατικό. Ξύπνιοι και οι Έλληνες πολιτικοί!

 

οι αλυκές

Η τελευταία μας επίσκεψη είναι στην πρωτεύουσα του νησιού, Victoria, όπου την πρώτη ματιά κλέβουν τα τείχη της Ακρόπολης, μέσα στην οποία υπάρχει καθεδρικός ναός, αφιερωμένος στη Santa Marija και πιό συγκεκριμένα στην Κοίμηση της Θεοτόκου (χτισμένος μεταξύ 1697-1711) καθώς και τα Δικαστήρια και το Επισκοπικό Μέγαρο. Κατά μήκος των στριφογυριστών και στενών δρόμων υπάρχει το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ και μια σειρά από προσκυνήματα και λίθινα κτίσματα. Μπαροκ και καμάρες νορμανδικού στιλ επικρατούν παντού. Στις προσόψεις των σπιτιών και των εκκλησιών υπάρχει το Εθνόσημο-οικόσημο, που είναι μια ένδειξη γενεαλογικού δένδρου του κτήτορα.

καθεδρικός στη Victoria: ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου

Mdina (the old town)

Οι Άραβες είχαν χωρίσει τη ρωμαική πόλη Melita σε δυο περιοχές: την κεντρική Mdina και τα περίχωρα Rabat και αυτές οι ονομασίες παραμένουν μέχρι σήμερα. Ακόμη και οι Ιωαννίτες δεν άλλαξαν τις ονομασίες τους, βασικά δεν ενδιαφερόντουσαν για την ενδοχώρα καθότι προτιμούσαν περισσότερο τη "θαλάσσια" αύρα. Εδώ, ζούσαν και ζούνε οι αριστοκρατικές οικογένειες της Μάλτας, που ευδιάκριτα μπορείς να παρατηρήσεις απο τους ορθογώνιους και τετραγωνισμένους πύργους, ακόμη και απο τα πόμολα της πόρτας με πόσο φινέτσα και καλλιτεχνία είναι κατασκευασμένα.

 

είσοδος στη Mdina: ποιός δεν θυμάται τη σκηνή αυτή στο Game of Thrones?

Valletta-Mdina-Airport

η Mdina σε σχεδιάγραμμα

26: Greek's Gate

πόμολα πόρτας

πυργόσπιτα

 

Απο μακρυά, διακρίνεις τη Mdina. Φαίνεται σαν ένα απόρθητο φρούριο με ψηλά τείχη να περιβάλει την παλιά πόλη. Πλησιάζοντας βλέπεις τους τάφρους, που άλλοτε ήταν γεμάτοι νερό και σήμερα είναι ανθόκηποι με περιπατικούς διαδρόμους και πολύχρωμα λουλούδια. Αναμφίβολα, η ιστορική Mdina είναι έντονα τουριστική, γεμάτη απο ιάπωνες τουρίστες που με ένα μικρόφωνο στα χέρια περιγράφουν την κάθε γωνιά. 

 

 

 

 

Το ναυάγιο του Αποστόλου Παύλου έδωσε την ευκαιρία στον προσυλητισμό, έτσι ώστε όλη η περιοχή να έχει το όνομά του: St Paul's cathedral, St Paul's museum, St Paul's church in Rabat,  St Paul's catacombs, που οι τελευταίες αν και θεωρούνται επιβεβαίωση της επικράτησης του Χριστιανισμού στη Μάλτα, εντούτοις είναι ένα τυπικό σύμπλεγμα διασυνδεδεμένων υπόγειων ρωμαϊκών νεκροταφείων που χρησιμοποιήθηκαν μέχρι και τον 8ο αιώνα μ.Χ.

 

 

The Chapel of the Annunciation by Dominigo Bruschi

το ιερό του καθεδρικού St Paul στη Mdina

Μουσείο στη Mdina αφιερωμένο στον Απόστολο Παύλο

Έργο του 17.αι.: ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και η Παρθένος

ο Απόστολος Παύλος. Έργο του Luis Borossa

Floriana-Valletta

Ξεκίνησα την περιήγησή μου στην πρωτεύουσα της Μάλτας κάνοντας συνολικά γύρω στα 35 χλμ ποδαρόδρομο και φωτογραφίζοντας μνημεία, παλάτια, οχυρωματικά τείχη, φρούρια και εκκλησίες. Μπαροκ, αραβικό χρώμα, ναπολεόντιο στυλ και βρετανική συμπεριφορά είναι τα χαρακτηριστικά της πόλης που σε κάνουν να αισθάνεσαι όπως στην εποχή των ιπποτών με casual όμως ντύσιμο σε αντίθεση με το μεταλλικό κουστούμι των 15-20 κιλών, πώς το φορούσαν οι ιππότες και πολεμούσαν παράλληλα!!!

 

Fort St. Elmo

 

'Εμενα στην περιοχή Floriana σε ένα Boutique Hotel κοντά στους κήπους της Ανεξαρτησίας και στα όρια με την παλιά πόλη, τη Βαλέτα. Διεσχιζα ήρεμα και ωραία εκείνο το πρωινό τον πεζόδρομο και αποθανάτιζα το περίφημο Συντριβάνι των Τριών Τριτόνων, που σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ήταν γιοί του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, δηλαδή θαλάσσιες θεότητες. Το συντριβάνι έχει συμβολική ερμηνεία με τους Τρίτονες να συγκρατούν μια μεγάλη λεκάνη και να υποδηλώνουν τους δεσμούς της χώρας με τη θάλασσα, ενώ το νερό να μεταφέρει την αίσθηση της κίνησης, των κυμάτων και του υγρού στοιχείου.

 

οι διαδρομές μου

"Ο αποκεφαλισμός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή”, ένα έργο που ο ζωγράφος του έβαλε την υπογραφή του σε κάτι μοναδικό, κάτι το ανεπανάληπτο.  Όταν μπήκα στον ομώνυμο κυρίως ναό, που ακτινοβολεί σχεδόν ολόκληρος σε χρυσαφένιο χρώμα, δοξάζοντας το ρυθμό μπαρόκ, ένιωσα μια ανυπομονησία να φύγω από εκείνο το μαγικό μέρος των Ιπποτών και να αντικρίσω αυτό για το οποίο μού μιλούσαν όλοι, αυτόν το σπουδαίο πίνακα του Καραβάτζο, ένα από τα αριστουργήματα της δυτικής τέχνης. Μόλις τον αντίκρυσα απορροφήθηκα τόσο πολύ που δεν ασχολήθηκα καθόλου με τους υπόλοιπους πίνακες, κάποιας επίσης αξίας. 

 

Co-Cathedral: η εξωτερική όψη λιτή

 

η εσωτερική όψη τρομάζει με την υπερβολική δόση μπαροκ

 

 

ο περίφημος πίνακας του Καραβάτζο

Άλλωστε, ασχολούμαι με το τεχνητό φως και ο συνδυασμός του με τις σκιές ειναι το αγαπημένο μου, τί καλύτερο λοιπον να βλέπεις έργα του Καραβάτζο, αυτόν που αποθέωσε και  απογείωσε το κιαροσκούρο, που σε συνδυασμο με το μαύρο, το κόκκινο και το ζεστό κίτρινο σού αποκαλύπτει μια μαγική εικόνα. Το έργο, που ζωγραφίστηκε στη Μάλτα και ήταν παραγγελία των Ιπποτών της, βρίσκεται στο καθεδρικό ναό του Αγίου Ιωάννη στη Βαλέτα και αν δεν τον επισκεφτείς είναι σαν να πας στο Παρίσι και να μην δεις τον πύργο του Άιφελ.

The chapel of the langue of Provence: αφιερωμένο στον αρχάγγελο Μιχαήλ

οι δουλιές δεν τελειώνουν ποτέ... χρόνια τώρα

η πλατεία της Δημοκρατίας με την αξιόλογη βιβλιοθήκη

απαγορεύεται η φωτογράφηση !!

Οι κήποι Barrakka  προσφέρουν μία πανοραμική θέα προς το μεγάλο λιμάνι και χτίστηκαν περίπου το 1560. Στον κήπο υπάρχουν αψίδες από το 1661 του ιταλού ιππότη Flaminio Balbiani. Οι κήποι χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για να προσφέρουν αναψυχή στους ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη, αλλά άνοιξαν στο κοινό μετά το τέλος της γαλλικής κατοχής της Μάλτας.  Υπάρχει ασανσερ που σε κατεβάζει στην προβλήτα για να συνεχίσεις την πορεία προς το Waterfront.

 

οι κήποι barrakka

θέα απο τους κήπους

το ασανσερ που σε κατεβάζει στην προβλήτα

Watrfront

νυκτερινή Βαλέτα

αραβικός ρυθμός μπαλκονιού (χαγιάτι)

 

Στη Βαλέτα υπάρχει το Μεγάλο Παλάτι (Grandmaster Palace) που εδώ και πολύ καιρό είναι κλειστο. Για big project μιλάνε οι υπάλληλοι, για οροφή που στάζει λένε οι κάτοικοι. Συνεπώς, δεν το επισκέφτηκα και ούτε το Σπίτι των Ιπποτών (Armoury House) με όπλα και πανοπλίες απο το Μεσαίωνα. Εντούτοις, υπήρχε το Casa Rocca Piccola, ένα ιδιόκτητο παλάτι 50 δωματίων και δεν ξέρω πόσων καμπινέδων! Εδώ έμεναν ευγενείς, που με τη διέλευση μέσα απο τους χώρους τους μάθαμε πώς ζούσαν, σε τι ασημένια κούπα έπιναν το τσάι τους και πόσα ζεύγη μαχαιροπήρουνων είχαν στο καθημερινό τους τραπέζι.

 

 

Το Casa Rocca Piccola είναι ένα παλάτι του 16ου αιώνα στη Μάλτα και το σπίτι της οικογένειας ευγενών de Piro. Το παλάτι περιλαμβάνει ένα εστιατόριο που ονομάζεται La Giara Restaurant. Άστα σου λέω.... το κρασί παλιό, το τυρί μουχλιασμένο... στη μιζέρια ζούσαν οι άνθρωποι!!

The de Piro family is a noble family of Italian origins,
which settled in Malta with the Order of St John in 1530
μακρινός συγγενής μου σου λέω

απόγονος των Piro??

η καθημερινή απέριτη τραπεζαρία της οικογένειας de Piro

αν βρείτε το έτος..γράψτε μου: MDCCCLXXIV-MCMXXXXII

 

Το Fort St. Elmo είναι το σημαντικότερο οχυρό στη Βαλέτα και βρίσκεται στην άκρη της χερσονήσου Sciberras της παλιάς πόλης. Είναι περισσότερο γνωστό για το ρόλο του στη Μεγάλη Πολιορκία της Μάλτας (1565) κατά των οθωμανών επι του Σουλειμάν του Μεγαλοπρεπή. Έξυπνοι μαλτέζοι, γνώριζαν τον κίνδυνο και είχαν κατασκευάσει ήδη το 1488 ένα στιβαρό φρούριο αφιερωμένο στον Έρασμο της Formias, περισσότερο γνωστός ως Saint Elmo. Το 1565, οι Οθωμανοί εισέβαλαν στη Μάλτα για πολλοστή φορά με πολύ μεγαλύτερη δύναμη από ό,τι πριν, στη Μεγάλη Πολιορκία της Μάλτας. Το οχυρό Saint Elmo ήταν το σκηνικό μερικών από τις πιο έντονες μάχες αυτής της πολιορκίας και άντεξε το μαζικό βομβαρδισμό από τουρκικά κανόνια για 28 ημέρες, πέφτοντας στους οθωμανούς στις 23 Ιουνίου 1565. Κανένας από τους αμυνόμενους ιππότες δεν επέζησε, και μόνο εννέα από αυτούς επέζησαν κολυμπώντας στο οχυρό St. Angelo στην άλλη πλευρά του λιμανιού. 

 

Ιερά Εξέταση

Δεν υπήρχε επαχθέστερο, οδυνηρότερο και βασανιστικότερο όργανο ψυχικής, σωματικής και ηθικής  εξουθένωσης του ανθρώπου απο την Ιερά Εξέταση. Σκοπός της Inquisitio, όπως είναι στα λατινικά η ονομασία της, εξευτέλιζε, βασάνιζε και τελικά θανάτωνε χιλιάδες ανθρώπους (μόνο στην Ισπανία γύρω στις 40000) στο όνομα της Πίστεως. Ας κάψουμε το κορμί  για να σωθεί η ψυχή ήταν το μοτίβο του ανθρώπου τη περίοδο 15ο-17ο. αιώνα. Παρότι υπήρχαν και άλλες φοβερές επινοήσεις βασανιστηρίων, η Ιερά Εξέταση τις ξεπερνούσε όλες, ήταν το πιο μισητό δείγμα και αυτό που έμεινε στην Ιστορία για να υποδηλώσει τη σκέψη του ανθρώπου την εποχή εκείνη. 

 

Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία και Ελβετία ήταν "πρωτοπόρες" στα βασανιστήρια. Μάλιστα, υπήρχε και ανταγωνισμός μεταξύ τους, ποιά χώρα θα ξεκαθάριζε το τοπίο απο τις μάγισσες γρηγορότερα... Η Μάλτα, ως χώρα χριστιανική δεν θα μπορούσε να υστερήσει. Αφήνω την τραγική αυτή ιστορία να διηγηθώ σε κάποιο ταξίδι μου στην Ισπανία, εκεί που η "μεθοδολογία" των βασανιστηρίων εξειδικευόταν σε μεταπτυχιακό επίπεδο και ας περιοριστώ εδώ στη Μάλτα, σε αυτά που είδα στα δυο μουσεία που επισκέφτηκα.

 

Πήρα το Ferry για να περάσω απέναντι στο νησί Birgu, μια διαδρομή όμορφη που δεν διαρκεί πάνω απο 10 λεπτά και το εισιτήριο κοστίζει 1,50 ευρώ. Διασχίζεις κάθετα το Grand Harbour (το Μεγάλο Λιμάνι), ενώ δεξιά-αριστερά υπάρχει μαρίνα που δένουν τα σκάφη τους και όλο το τοπίο σε συνδυασμό με τα πανύψηλα τείχη του Fort St Angelo είναι όμορφο... σου φτιάχνει τη διάθεση. Φτάνω και αρχίζω να τριγυρνώ μέσα στη μεσαιωνική πόλη, σαν ιππότης με μανδύα πορτοκαλί και σε κάθε Doña που συναντούσα να ακολουθούσε ένα χειροφίλημα ως κατάλοιπο ιπποτικού φερσίματος της εποχής εκείνης.

 

ferry και fort St. Angelo

το Birgu ήταν ένα απόρθητο φρούριο

Μύκονος στη Μάλτα....

...με τιμές Μυκόνου

Φτάνω εκεί που είναι ο ιστορικός χώρος της Ιεράς Εξέτασης (Inquisitor's Palace, σήμερα μουσείο.... ευτυχώς!!), ένα διοικητήριο βασανιστηρίων για περισσότερα από 224 χρόνια. Χτισμένο γύρω στο 1530 ήταν η έδρα του Piedro Dusina, του πρώτου ιεροεξεταστή και αποστολικού αντιπροσώπου του Πάπα Γρηγορίου ΙΓ', παίζοντας ένα διπλό ρόλο, εκείνου του ανώτατου δικαστή του "Ιερού" Γραφείου και του πληροφοριοδότη του Βατικανού. Πρόκειται για ένα αρχοντικό με χώρους διοικητικούς, φυλακών και βασανιστηρίων, αλλά πρέπει να αφήνουμε πολύ τη φαντασία μας να ταξιδέψει για να αντιληφθεί το μέγεθος τους, μέχρι το 1798 που με τη γαλλική εισβολή καταργήθηκαν. Υπάρχουν βέβαια φωτογραφίες και βίντεο που δείχνουν την αγριότητα αλλά είναι κάτι που χωνεύεται.

 

Εκείνο που δεν χωνεύεται είναι το Μουσείο βασανιστηρίων στη Mdina (The Mdina Dungeons Museum), ένα κάτεργο με κέρινα ομοιώματα βασανισμένων και βασανιστών. Με τανάλιες να βγάζουν τα δόντια, να φορούν σιδερένια προσωπεία, να εφαρμόζουν προσκρούστιες μεθόδους τεντώματος του σώματος ή σε μέγγενη να συμπιέζουν τον αστράγαλο. Να τεμαχίζουν τα σώματα, σαν να είναι πασχαλινά αρνιά ή να τους κρεμούν ανάποδα για να αποχαιρετούν αυτόν το μάταιο κόσμο και γδαρμένοι και καμμένοι... στο τέλος τους έκαιγαν!!

 

 

 

 

Μόλις μπαίνεις εδώ μέσα στο μπουντρούμι, νιώθεις ότι σε έχουν μεταφέρει πίσω στο χρόνο... ένας μακρύς, σκοτεινός διάδρομος απλώνεται μπροστά σου, που διακόπτεται εδώ κι εκεί από μπλε, κόκκινα ή πράσινα φώτα και ουρλιαχτά πόνου, κραυγές κρατουμένων ή ένα βαρύ κροτάλισμα της ανάσας των βασανισμένων και ετοιμοθάνατων ανθρώπων. Εδώ επικρατούν παντός είδος βασανιστηρίων, απο τη ρωμαική εποχή που τα βασανιστήρια ήταν σχεδόν σε ημερήσια διάταξη μέχρι εκείνα τη ιεράς εξέτασης και πολύ ακόμη μεταγενέστερα. Αστο σου λέω...δεν παλεύεται... 

Χαμένος απο αυτά που είδα, έχασα και το λεωφορείο για το αεροδρόμιο. Παίρνω ένα ταξί (25 ευρώ) και φτάνω στην ώρα μου... και η πτήση είναι στην ώρα της. Κάνω check-in και πάω για χαλάρωση στο Lounge, το χρειάζομαι πολύ. Σε λίγο θα βλέπω τη Μάλτα απο ψηλά... έρχεται καταιγίδα αλλά είμαι πολύ ευχαριστημένος με τον αίθριο καιρό αυτό το τετραήμερο, ενώ στην Ελλάδα γινόταν κατακλυσμός και κυκλοφοριακός χαμός όπως πάντα όταν βρέχει λίγο παραπάνω.