Αλέστια Ευρυτανίας

Τεχνητή Λίμνη Κρεμαστών

Αν ρωτήσετε κάποιον που είναι η Ευρυτανία (ο πιό αραιοκατοικημένος και ορεινός νομός της Ελλάδος) σίγουρα το ξέρει και θα σας απαντήσει. Αν συνεχίσετε τις ερωτήσεις που είναι το Παναιτωλικό, θα σκεφτεί και μάλλον θα απαντήσει σωστά. Μία τέτοια ερώτηση δεν είναι ορειβατικά τόσο δύσκολη όσο κάποιοι που μπερδεύουν ιστορικά την 28. Οκτωβρίου με την 25. Μαρτίου, αλλά η τρίτη ερώτηση είναι φαρμακερή... που βρίσκονται τα Αλέστια; Εδώ, και οι ίδιοι οι ευρυτάνες δεν ξέρουν!

διαδρομή μόνο για λίγους

Μιλάμε για περιοχή των Αγράφων, εκεί που δεν πάτησε οθωμανός και δεν θα υπήρχε το χωριό αν ο ταμίας του Πασά απο την Αλέσταινα Καλαβρύτων δεν τόσκαζε μαζί με όλο το ταμείο και πήγε να κρυφτεί σε ένα άγνωστο τότε μέρος.

 

στο βάθος αριστερά το Παλούκι

Τα Αλέστια Ευρυτανίας (και όχι η Αλέστια) βρίσκονται φωλιασμένα στη ΒΔ πλευρά του Παναιτωλικού και ειδικότερα στους ορεινούς όγκους μεταξύ των κορυφών Παλούκι και Τσοκας, σε υψόμετρο γύρω στα 850μ, ενώ τα γύρω βουνά έχουν υψόμετρο 1500-1600μ.

 

 

Για να πάτε στα Αλέστια πρέπει να προμηθευτείτε με πολύ υπομονή και ένα 4Χ4 όχημα. Μετά το χωριό Άγιος Βλάσιος (όπου πίνεις τον τελευταιο καφέ του ΣΒΚ) προχωράς προς τη Χούνη και ξαφνικά βλέπεις πινακίδα... εεε από εδώ ξεκινά η περιπέτεια: 20 χιλιόμετρα δασικός δρόμος, ανηφορικός και με στενές στροφές, δρόμος που συνδέθηκε πρόσφατα (1980) με τον έξω κόσμο. Μέχρι τότε η επικοινωνία γινόταν μόνο με μουλάρια, από μονοπάτια που σήμερα αναπτύσσουν τον ορειβατικό τουρισμό. Και μην με ρωτήσετε πότε ήρθε το ρεύμα (1993) όταν ο μεγαλύτερος σταθμός παραγωγής ρεύματος της χώρας (ΥΗ Φράγμα Κρεμαστών) βρίσκεται μόλις 20-30 χλμ πιό μακρυά απο το χωριό!

πλησιάζοντας προς την κορυφή

Η περιοχή είναι made in Panaitoliko (έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα NATURA 2000), δηλαδή παντού υπάρχουν έλατα, απότομα ρέματα που ξεκινούν από τις δεκάδες κορυφές του ορεινού αυτού συγκροτήματος, που αδικείται όταν είναι μόνο γνωστές η Κόκα και ο Κατελάνος.

 

ο Κούτουπας όπως φαίνεται απο το Παλούκι

Τι σημαίνει Παναιτωλικό, το μαθαίνετε μόνο όταν πετάτε με το αεροπλάνο και διακρίνετε κάτω μια αρκετά εκτεταμένη οροσειρά με πολλές ξεχωριστές κορυφές που ξεκινούν από την περιοχή της λίμνης των Κρεμαστών και φτάνουν μέχρι την Τριχωνίδα. 

 

 

Το χωριό δεν έχει μόνιμους κατοίκους, αλλά το καλοκαίρι γίνεται χαμός, ιδίως όταν έρχεται η 17. Αυγούστου, που πραγματοποιείται η ετήσια εκδήλωση του Πολιτιστικού Συλλόγου (με χορούς και πολύ φαγητό), όπου οι Αλεστιώτες και οι Αλεστιώτισσες το περιμένουν πως και πως.

το σχολείο χωρίς μαθητές αλλά με ορειβάτες

ιστορία του χωριού

τι είναι η κουκουμπέλα;

Το χωριό είναι διάσπαρτο και αυτό που ξεχωρίζει είναι το αναπαλαιωμένο σχολικό κτήριο (που έχει το όνομα Κουκουμπέλα) της δεκαετίας του '60, που είκοσι χρόνια μετά εγκαταλήφθηκε λόγω έλλειψης του έμψυχου υλικού... παιδάκια δεν υπήρχαν ούτε καν για δείγμα. Το γνώριμο φαινόμενο της εγκατάλειψης της ελληνικής υπαίθρου (βλέπε Ήπειρος), λόγω ανυπαρξίας κινήτρων ενισχύθηκε και με φυσικές καταστροφές, όπως της μεγάλης κατολίσθησης του Μικρού Χωριού Ευρυτανίας (1963) που αφάνησε ολόκληρο το χωριό με πολλούς νεκρούς. Οι κάτοικοι πολλών χωριών ήθελαν να φύγουν (και τελικά μετεγκατεστάθηκαν αλλού), ενώ η κοντόφθαλμη πολιτική βούληση, που δεν μπορούσε να βρει λύσεις, άλλοτε με νόμους που ποτέ δεν εφαρμόστηκαν και άλλοτε με θαλασσοδάνεια, δημιούργησε το φαινόμενο φυγής προς τα αστικά κέντρα και στο εξωτερικό (μετανάστευση). Όλα αυτά έφεραν την ερημοποίηση. Και σήμερα; ευτυχώς που υπάρχει ο ορειβατικός τουρισμός και το χωριό ξαναζωντανεύει.

 

σήμερα έχει πανσέληνο

 

Ο ΣΕΟ Πατρών "ΩΛΕΝΟΣ" διοργάνωσε στο τριήμερο του Αγίου Πνεύματος μια ανάβαση στην περιοχή με διανυκτέρευση σε σκηνές, αλλά και σε δωμάτια. Ο Τίμος είχε οργανώσει ένα πλήρες πρόγραμμα για ορειβάτες, ενώ ο πρόεδρος του συλλόγου, Δημήτρης, είχε αναλάβει την ιστορική ξενάγηση και τη φιλοξενεία.

η 6ωρη διαδρομή μας

 

Στο χωριό δεν έχετε πολλά να κάνετε. Εντούτοις must είναι η επίσκεψη στον τοπικό καταρράκτη (ακολουθώντας το μονοπάτι της Λούλας Κουτσιούκη, το όνομα της οποίας μού ηχεί άγνωστα) σε ένα πολύ καλά διατηρημένο μονοπάτι. Το νερό προέρχεται μάλλον από κάποιες πηγές γιατί είναι πολύ κρύο. Σχηματίζει τρεις μικρούς καταρράκτες, όπου στον τελευταίο υπάρχει βάθρα για μπάνιο και όποιος αντέξει το τρέμουλο. Εκεί υπάρχει και ένας παλιός νερόμυλος. Στην επιστροφή απο τη μεγάλη πορεία, δεν δροσιστήκαμε μόνο στα νερά του (και κάποιοι βούτηξαν και το κεφάλι ακόμη) αλλά αισθανθήκαμε και αποθεραπεία στους τετρακέφαλους, με αποτέλεσμα την άλλη μέρα νάμασταν μια χαρά.

 

Κυριακή πρωί ξημερώνει, σηκωνόμαστε, πλενόμαστε και μαζεύουμε τις σκηνές. Απολαμβάνουμε το πρωινό, κάτω απο τα έλατα και σε στιγμές δροσιάς, πίνουμε τον καφέ μας και φεύγουμε για το σημείο εκκίνησης της σημερινής μας ανάβασης στα 1240μ.

 

η αρχή της ανάβασης

μικρό αλλά εκτεθειμένο βραχ'ωδες πέρασμα

Το μονοπάτι είναι καλά σηματοδοτημένο. Η αρχή της πορείας έχει έντονη κλήση (35-45%) μέχρι την κορυφογραμμή. Από εκεί, το μονοπάτι συνεχίζει ευθύγραμμα χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία ανάβασης. Η κορυφή Παλούκι έχει δρόμο ακόμη.

 

Όλη η διαδρομή είναι υπό τη σκιά των ελάτων, εκτός τα τελευταία μέτρα πριν απο την κορυφή, που είναι γυμνή και με τη σημερινή ζέστη, η παραμονή μας στην κορυφή είναι ολιγόλεπτη. Βλέπουμε τον αντικρινό Κατελάνο, την Τσόκα, μακρυά τη Χελιδόνα και επιστρέφουμε ψάχνοντας το πρώτο έλατο!

 

η σάρα ...οδηγεί στο χωριό

Η επιστροφή στα Αλέστια γίνεται κυκλικά πλησιάζοντας ένα διάσελο και μετά κατεβαίνοντας αριστερά μιάς χαράδρας. Το μονοπάτι είναι όλο σηματοδοτημένο και ασφαλές.

 

Τίμος ο διοργανωτής, thank you!

Τεχνητή Λίμνη Κρεμαστών

Το 1965, στα πλαίσια του εξηλεκτρισμού της χώρας (Κυβέρνηση Καραμανλή, που είχε χρηματίσει και υπουργός ΔΕ και Συντονισμού) κατασκευάστηκε στη θέση Επισκοπή ένα υδροηλεκτρικό φράγμα, δημιουργώντας την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών, τη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της χώρας. Εδώ συσσωρεύονται τα νερά τεσσάρων μεγάλων ποταμών, του Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη και συνεπώς η χωρητικότητά της να υπερβαίνει κάμποσα δις-μέτρα νερού. Από ψηλά φαίνεται σαν θάλασσα από την οποία ξεπροβάλλουν μικρές νησίδες.

 

η τεχνητή λίμνη Κρεμαστών

Η λίμνη βρίσκεται στα όρια των νομών Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας οι οποίοι ενώνονται με τη Γέφυρα της Επισκοπής (υπάρχουν επίσης η Γέφυρα Μανώλη και Τέμπλα, αλλά και η Γέφυρα της Τατάρνας, το ένα άκρο της οποίας αιωρείται και θεωρείται κατασκευαστικό επίτευγμα του '70).

 

Στη λίμνη Κρεμαστών πραγματοποιούνται ξεναγήσεις με καραβάκι (κόστος γύρω στα 10 ευρώ) βλέποντας τη γέφυρα απο χαμηλά, παρατηρώντας τους κορμοράνους ή ακούγοντας την ιστορία της περιοχης, κυρίως για τα χωριά που καλύφθηκαν από τα νερά του Αχελώου και οι κάτοικοί τους αναγκάστηκαν να τα εγκαταλείψουν. Αυτοί ήσαν οι άτυχοι, γιατί λίγο παραπάνω, το φράγμα Μεσοχώρας (μερική εκτροπή του Αχελώου για να αρδεύσει στρέμματα της θεσσαλικής πεδιάδας) ποτέ δεν λειτούργησε (αν και κατασκευάστηκε το 2001), οι κάτοικοι (αν και αποζημειώθηκαν) μένουν ακόμη στα σπίτια τους.... για να μας θυμίζει τη ρήση "...η καλή κολώνια που κρατάει χρόνια..." ή "...τα ωραία χρόνια του ΠΑΣΟΚ..."

 

Η Επισκοπή λοιπόν ήταν ένα όμορφο χωριό της Ευρυτανίας και είχε ένα φημισμένο Βυζαντινό Ναό, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με μοναδικό διάκοσμο του 9. αιώνα, δηλαδή στο τέλος της Εικονομαχίας. Τόσο η Επισκοπή όσο και ο ναός βρίσκονται ακριβώς απο κάτω μας και σε βάθος 40 περίπου μέτρων, ενώ οι τοιχογραφίες σώθηκαν και έχουν μεταφερθεί στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών.

 

Στην προσπάθεια αποτροπής πλωτών φωτοβολταϊκών πάνελ
στη λίμνη Κρεμαστών, δημιουργήθηκε ομάδα πολιτών
 για την προστασία της λίμνης (Save Kremasta Lake)

 

Πολλά χωριά και μοναστήρια, καλλιέργειες και δέντρα βυθίστηκαν για χάρη του εξηλεκτρισμού της χώρας, αν και οι γειτονικοί οικισμοί δεν ωφελώθηκαν ουσιαστικά, ενώ το ρεύμα άργησε να έρθει στα σπίτια τους. 

 

Το 2008 πραγματοποιήθηκε μια κατάδυση στο σημείο του βυθισμένου ναού και διαπιστώθηκε ότι ο ναός παραμένει όρθιος να αντιστέκεται στα ρεύματα και τα φερτά υλικά του Αχελώου, που για αυτόν το λόγο το νερό δεν είναι διαυγές και η ορατότητα περιορισμένη. Τι θλίψη... οι κάτοικοι σαν να ακούνε την καμπάνα του ναού να χτυπάει μέσα από τα νερά της λίμνης.