Mount Olympus: Μύτικας, Κακόσκαλα, Στεφάνι, Σκολιό (ανάβαση από Γομαρόσταλο)

Ήταν Ιούλιος του 2017 όταν κάποιες υποχρεώσεις συναθλητών μας και συνοδοιπόρων, στο ορεινό τρέξιμο Olympus marathon, δεν μας επέτρεψαν την ανάβαση στο Μύτικα. Ήταν Απρίλιος του 2019 όταν η ποιότητα του χιονιού και οι καιρικές συνθήκες ήταν απαγορευτικές για μια τέτοια ανάβαση. Το ίδιο συνέβη και τον Ιούνιο του 2021 που ο καιρός έκλεισε με ομίχλη και δυνατό άνεμο. Αν και ανεβήκαμε, δεν βλέπαμε περισσότερο από 5 μέτρα. Έτσι, αυτή τη φορά ο Όλυμπος μας αποζημίωσε. Με σχεδόν τέλειες καιρικές συνθήκες "αλώσαμε" όλα τα μονοπάτια, τις κορυφές, τα καταφύγια και τα περάσματα που προκαλούν ίλιγγο. Βέβαια, είναι υπερβολή να μιλάμε για άλωση τη στιγμή που ο ορεινός όγκος του Ολύμπου διαθέτει γύρω στα 550 χλμ μονοπάτια σε 60 περίπου διαδρομές, 6 οργανωμένα καταφύγια, καμιά δεκαπενταριά ακόμη καταφύγια ανάγκης και περάσματα που απαιτούν τεχνικό εξοπλισμό.  Ήταν ένα τριήμερο με δυνατές αναβάσεις και μάλιστα από την πρώτη στιγμή! 

Το ταξίδι - Λιτόχωρο
Ανάβαση από την Κόψη Γομαρόσταλου
Μύτικας-Κακόσκαλα-Σκολιό-Αγιος Αντώνιος-Ζωνάρια
Στεφάνι
Επιστροφή από Λαιμό-Σκούρτα-Πετρόστρουγκα
video

Το ταξίδι - Λιτόχωρο
Όπως και να γίνει, πρόκειται για μια διαδρομή με έντονο συναισθηματικό χαρακτήρα λόγω της αναμονής για την ανάβαση, με αναδρομές από την εποχή του Κάκαλου, του πρώτου καταγραφέντα homo Sapiens που πάτησε την κορυφή του Ολύμπου, στα 2918 μέτρα πριν 108 χρόνια, και με διηγήσεις προηγούμενων εμπειριών. Έτσι, η σχεδόν 6ωρη διαδρομή προς το Λιτόχωρο περνά σχεδόν ευχάριστα. 

 

Κεντρική πλατεια Λιτοχώρου

Το Λιτόχωρο είναι ένα "μεγάλο" χωριό που παλαιότερα είχε μόνο παραθεριστικό χαρακτήρα και διατηρούσε τους επισκέπτες του μόνο 2-3 μήνες το καλοκαίρι. Σήμερα, ο μύθος του Ολύμπου συναρπάζει ίσως ακόμη περισσότερο από την εποχή που ο Ελβετός φωτογράφος Φρεντ Μπουασονά (1858-1946) χρηματοδότησε την πρώτη ανάβαση κι ανέβηκε σε αυτό το μαγικό βουνό, έτσι ώστε να συρρέει πλήθος κόσμου εδώ για τη μαγική ανάβαση. Και είναι σωστή η λέξη "κόσμος" γιατί δεν πρόκειται μόνο για ορειβάτες αλλά για κοινούς θνητούς! Έρχονται όλες οι φυλές του κόσμου μάς έλεγε η ιδιοκτήτρια της Pansion Olympus  όπου διανυκτερεύσαμε και συμπλήρωνε ... έχουμε τουρισμό ολόκληρο το χρόνο. Και όμως, το Λιτόχωρο είναι ένα κακοφτιαγμένο χωριό, όπως και πολλά άλλα, με δρόμους λαβυρίνθους και ρυμοτομία τυπικά Made in Greece!!!

Όλο το νταβατούρι γίνεται στην κεντρική πλατεία που έχει και τα περισσότερα μαγαζιά. Για φαγητό προτείνεται το Μεζέ-Μεζέ (φυσικά θα σας χρεώσουν κάθε φέτα ψωμί 1 ευρώ και θα σας το πασάρουν χωρίς να σας ρωτήσουν), ενώ για αγορές ορειβατικού εξοπλισμού, ακόμη και για χάζι, το 55 Peaks, το μοναδικό μαγαζί που κινδυνεύετε να καταξοδευτείτε από "επιπλέον" αγορές ή για την αγορά κράνους, που θα σας χρειαστεί οπωσδήποτε, ακόμη και για ένα φλισάκι Salewa που σας αρέσει το χρώμα και η φόρμα του. Η Monika, η σλοβάκα ιδιοκτήτρια μιλά άψογα ελληνικά, είναι εξαιρετική στην εξυπηρέτηση και έχει τη διάθεση να σας προτείνει αυτό που σας ταιριάζει περισσότερο.

 

55 Peaks στην κεντρική πλατεία

Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι είναι το μοναδικό μαγαζί που ασχολείται με το βουνό, ενώ τα άλλα γύρω μαγαζιά ασχολούνται με το στομάχι μας (είναι φαγάδικα και καφετέριες) ακόμη και με την τύχη μας (ΠΡΟΠΟ-ΟΠΑΠ) και απορώ πώς οι συνέλληνες δεν ακολουθούν το παράδειγμα της Monika... ίσως γιατί η ανάβαση θέλει γεμάτο στομάχι.

Ο κόσμος που ανεβαίνει στον Όλυμπο είναι ανάμεικτα σχετικός (ορειβάτες, αναρρηχητές, πεζοπόροι) και ενθουσιωδώς πρωτάρηδες με το εν λόγω άθλημα, ντόπιος και διεθνής. Οι σχετικοί, γνωρίζουν καλώς τους κινδύνους που εγκυμονεί το βουνό (ξαφνική αλλαγή του καιρού, αφυδάτωση, εξαντλητικές ανηφόρες κ.ά.), ενώ οι πρωτάρηδες εξάπτονται από τα ακούσματα και τις διαδόσεις φίλων τους και προσπαθούν να τους μιμηθούν. Έτσι συμβαίνουν ατυχήματα που σε απογοητεύουν και εκεί κλείνεις τη σελίδα της φύσης. Ασχολείσαι με άλλα χόμπι λιγότερο ..."απαιτητικά". Όμως είναι κρίμα να μην συνεχίσεις αυτό το άθλημα που σου προσφέρει ηρεμία μυαλού, σωματική διάπλαση και ενεργοποίηση όλων των αισθήσεων. Πηγαίνεις προετοιμασμένος με τα πιο απαραίτητα: σωστό μποτάκι (όχι  αθλητικό παπουτσάκι ή trail), μπλουζάκι ποτέ βαμβακερό, 2 λίτρα νερό και ένα μικρό σακίδιο για τα πιο απαραίτητα, όπως περιγράφονται στα περισσότερα sites του Διαδικτύου. Τα σύνθετα, θάρθουν αργότερα!

Άγιος Νικόλαος στο κέντρο

Ο Όλυμπος είναι το κατεξοχήν ελληνικό βουνό που έχει τις περισσότερες επισκέψεις. Σύμφωνα με το Φορέα Διαχείρισης Ολύμπου, κάθε χρόνο έρχονται εδώ πάνω απο 150000-200000 άτομα, που με είσοδο 15 ευρώ, άρα με έσοδα 3000000 ευρώ ετησίως, ο σχετικός Φορέας δεν θα είχε ανάγκη καμιάς κρατικής βοήθειας. Αααα! το ξέχασα, είμαστε στην Ελλάδα και όλα είναι τζάμπα. Μπορείτε να ανεβείτε δωρεάν! Αυτό που ανέφερα συμβαίνει σε χώρες όπως είναι οι ΗΠΑ και ο Καναδάς και αν δεν με πιστεύετε διαβάστε εδώ λεπτομέρειες. Όμως, αυτούς που πληρώνετε είναι οι επαγγελματίες συνοδοί (ή οδηγοί) βουνού ή ορειβάτες με μεγάλη "ολύμπια"-ορειβατική εμπειρία που ανεξάρτητα ή μέσω γραφείων αναψυχής και υπαίθριων δραστηριοτήτων (outdoor activities) προσφέρονται να σας ανεβάσουν στο οροπέδιο ή στο Μύτικα, να σας ξεναγήσουν, να σας κάνουν τις σχετικές κρατήσεις στα καταφύγια και να σας επιστρέψουν σώους και αβλαβείς. Οι τιμές κυμαίνονται, ανάλογα με τη δραστηριότητα, αλλά δεν μιλάμε για 30 ή 40 ευρώ!  Ακόμη και εδώ, ο αξιότιμος κυρ-Θόδωρας που μας ανέβασε τα πράγματα με τα μουλάρια του μάς κοστολόγησε κάπου 150 ευρώ συνολικά! Αξίζει και για τους μεν όσο και για τον κυρ-Θόδωρα αυτό το αντίτιμο. Έτσι πιστεύω.

Οι αλλοδαποί επισκέπτες του είναι πραγματικά άρχοντες! Νοικιάζουν οδηγό που ασχολείται σχεδόν με τα πάντα. Με ενοικίαση εξοπλισμού, από τη Monika, μέχρι και το μενού τους στα καταφύγια.  Η Αναστασία είναι μια συνοδός βουνού που την συναντήσαμε στο οροπέδιο Μουσών με μια 6μελή ομάδα κουβανών που είχαν έρθει εδώ. Είχαν βαρεθεί οι άμοιροι να ανεβαίνουν μέχρι τα 2000 μέτρα, όπως είναι το Πίκο Ρεάλ δελ Τουρκίνο στα ΝΑ του νησιού, το ψηλότερο βουνό της Κούβας. Ήθελαν κάτι παραπάνω... και το βρήκαν στο Μαγικό Βουνό, όχι του Τόμας Μάν, αλλά του Ολύμπου!

Ανάβαση από την Κόψη Γομαρόσταλου
Σύμφωνα με το περίφημο βιβλίο ΟΛΥΜΠΟΣ των Αδαμακόπουλου-Ζαγκαρέτου, η διαδρομή του Γομαρόσταλου  (ουσιαστικά περί Κόψης πρόκειται) ανήκει στις διαδρομές του Άγριου Ολύμπου, επειδή είναι απαιτητική σε ανάβαση, διαθέτει βραχώδη περάσματα, ενώ το τελευταίο τμήμα της είναι via ferrata. Πρέπει να έχεις καλή φυσική κατάσταση για να ανέβεις 1600μ σε ένα σχετικά μικρό μήκος διαδρομής (6χλμ) που σημαίνει μία συνεχής και εξαντλητική ανηφόρα 5 ωρών, όπως δηλαδή και της Κόψης Σκολιού, που επιχειρήσαμε πριν λίγο καιρό.

Γκορτσιά.... έτοιμοι οι αχθοφόροι για μεταφορά του εξοπλισμού

Είχαμε τόση αγωνία που δεν περιμέναμε το ξυπνητήρι να κουδουνίσει στις 5.30 το πρωί. Το σχέδιο ήταν να διανυκτερεύσουμε σε αντίσκηνα αλλά να είχαμε και κράτηση στο καταφύγιο Κάκαλος, σε περίπτωση που ο καιρός θα έδειχνε τα δόντια του και ο Δίας τους κεραυνούς του. Ο κυρ-Θόδωρας μας περίμενε στη Γκορτσιά στις 6.15 για να τα φορτώσει στα μουλάρια του και να τα βρούμε στο οροπέδιο. Στη Γκορτσιά αφήσαμε και το ένα αμάξι (το δικό μου) για να το βρούμε στην επιστροφή καθότι η συνολική διαδρομή θα ήταν κυκλική.

 

Θέα απο τη θέση Πριόνια

Το μονοπάτι ξεκινά ακριβώς δεξιά στο parking

Η κλασική διαδρομή για το καταφύγιο Ζολώτα

Τα Πριόνια είναι το σημείο εκκίνησης σημαντικών διαδρομών. Η πιο γνωστή διαδρομή είναι το κλασικό μονοπάτι που οδηγεί εύκολα (3 ώρες) στο καταφύγιο του Ζολώτα. Είναι η διαδρομή που την προτιμούν οι περισσότεροι. Απο εδώ ξεκινά και το μονοπάτι του Ενιπέα, που οδηγεί στο Λιτόχωρο, και είναι τμήμα ορειβατικού τρεξίματος. Είναι μιας μέτριας δυσκολίας διαδρομή γιατί έχει πολλά ανεβο-κατεβάσματα μήκους 10 χλμ.

Κρυμμένο μέσα στις φυλλωσιές οξιάς είναι το μονοπάτι για το Γομαρόσταλο, που και αυτό ξεκινά απο εδώ.  Η περιοχή βρίθει βλάχικων τοπωνυμιών, οπότε και οι λέξεις Γομαρόσταλο, Μύτικας, Σκούρτα κ.ά. ανήκουν στον ίδιο κλάδο των Λατινογενών γλωσσών, που είναι τα βλάχικα, και πήραν μορφή γραφής και ομιλίας μετά την αποσύνθεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας... άντε γύρευε πότε!! 

Η μέρα είναι ζεστή, έχει πολύ υγρασία που αυξάνεται ακόμη περισσότερο απο τη πυκνή βλάστηση που πνίγει το μονοπάτι. Ο κίνδυνος της αφυδάτωσης μπορεί να κτυπήσει κόκκινο όπως και ο δείκτης της βενζίνης που σιγα-σιγά κατεβαίνει κι το επόμενο βενζινάδικο απέχει ακόμη. Πρέπει να ανέβουμε γύρω στα 1700-1800μ για να μπορούμε να διακρίνουμε τις απέναντι κορυφές. Δεξιά μας είναι ο Λαιμός και η Σκούρτα (η διαδρομή της επιστροφής) και αριστερά μας στο βάθος, ο ορεινός όγκος που διακρίνεται ανάμεσα απο άλλες χαμηλότερες κορυφές, ο Καλόγερος, με υψόμετρο πάνω απο 2600μ.

 

Το πρώτο λειβαδάκι βρίσκεται γύρω στα 2034μ

Η υγρασία, η θερμοκρασία, το παράκτιο κλίμα, οι ηπειρωτικές συνθήκες της θεσσαλικής πεδιάδας, που εκτείνεται Ν-ΝΔ, και άλλοι ανθρωπογενείς παράγοντες (κτηνοτροφία, υλοτομία, μελισσοκομία), που σε συνδυασμό με το ανάγλυφο του βουνού (διαδοχικές ράχες και ρεματιές) δημιουργούν μικροκλίματα με διαφορετική βλάστηση. Οξιές, ελάτη και μαύρη πεύκη είναι τα είδη της βλάστησης που συναντάμε μέχρι τα 1600μ. Κυρίαρχο είδος μεγαλύτερου υψομέτρου είναι το ρόμπολο, που αντέχει περισσότερο σε ψυχρότερο και βραχώδες έδαφος (>1600μ). Εντύπωση κάνει το γεγονός ότι το δάσος, απο την πλευρά του Καλόγερου, δηλαδή Νότια, εκτείνεται σε υψόμετρο γύρω στα 2200μ  αν και οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν  την ανάπτυξη δάσους πάνω απο ένα υψόμετρο 2300μ παρα μόνο κάποιων ποωδών φυτών που έχουν αναπτύξει ιδιαίτερη προσαρμοστικότητα στο περιβάλλον που ευδοκιμούν.

 

 

Δεύτερο λειβαδάκι στα 2130μ

Η πορεία μας είναι Ανατολική-Δυτική καθόλο το μήκος της διαδρομής. Το μονοπάτι είναι πολύ ευδιάκριτο και η σήμανση (μπλε σημάδια) ικανοποιητική. Σε υψόμετρο 1700μ συναντάμε δεξια το μονοπάτι προς την Πετρόστρουγκα και ενα μικρότερο που σε 300μ έχει πηγή νερού στο ρέμα Γκαβός. Έφτασα μέχρι εκεί αλλά νερό δεν βρήκα. Ίσως είχε στερέψει καθότι ο Όλυμπος δεν έχει ουσιαστικά πηγές. Κάπου εδώ ξεκινά και ένα σύντομο ανηφορικό μονοπάτι, το Κοφτό, που συναντά το κλασικό μονοπάτι στο πρώτο λειβαδάκι, αλλά δεν συνιστάται η επιλογή του. Στο πράσινο αυτό ξέφωτο (1800μ) κάνουμε την πρώτη ουσιαστική στάση με αλατισμένους ξηρούς καρπους και δυο γρέιπ-φρουτ. Χρειαζόμαστε ενυδάτωση καθότι με ατύχημα χάσαμε μισό λίτρο νερού και πίναμε πλέον γουλιά-γουλιά.

 

Το δεύτερο ξέφωτο βρίσκεται στα 2130μ με έντονη ανηφόρα. Απο εδώ ξεκινά μια βραχώδης ράχη που οδηγεί πολύ ανηφορικά στα Καλάγια. Τα μπατόν τα βάζουμε στο σακίδιο και προχωράμε με scrambling ακολουθώντας πιστά το μονοπάτι και ρίχνοντας κλεφτιές ματιές στα γκρέμια που επικρατούν πλέον στα αριστερά μας (ο χάρτης της Ανάβασης ονομάζει αυτή την περιοχή ως Αργυραστά). Ο Μύτικας και το Στεφάνι είναι καλυμμένα με νέφωση. Σταματάμε όχι μόνο για μια αναπνοή αλλά και για να απολαύσουμε τη θέα, που η φωτογραφική της λήψη δεν θα είναι τόσο εντυπωσιακή όσο τώρα στην πραγματικότητα.  Η ηλιοφάνεια είναι πλέον έντονη και χρησιμοποιούμε αντηλιακή κρέμα, πλατύγυρο καπέλο, μακρυμάνικο πουκάμισο και γυαλιά ηλίου.

 

Συχνές ομίχλες μας δροσίζουν αλλά μας εμποδίζουν τη θέα

Βγαίνουμε απο το δάσος (2300μ) και μπαίνουμε σε ένα σαθρό τμήμα της διαδρομής, που μου θυμίζει κόψη Σκολιού. Βλέποντας τη μυτερή κορυφή του (2400μ) μου κόβεται η ανάσα. Προβάλει μπροστά μου σαν μια αιγυπτιακή πυραμίδα που πρέπει να ανέβω. Περπατάμε με ταχύτητα λιγότερο απο 1χλμ/ω. Τα βήματα αργά και οι ανάσες βαθιές. Ευτυχώς ένα αεράκι κάπως μας δροσίζει. Ο ιδρώτας τρέχει ποτάμι. Η αφυδάτωση εμφανής που μου εχει προκαλέσει κόπωση. Με περιβάλλουν αρνητικές σκέψεις και προσπαθω να τις διώξω για να κρατήσω καλή ψυχολογία για αυτό που θα ακολουθήσει,  τη via ferrata. Το μάτι αποπλανάται αντικρίζοντας στα χαμηλά το καταφύγιο Σπήλιος Αγαπητός και πέρα εκεί τον Καλόγερο και το ρέμα Μαυρόλογγος. Απο την άλλη πλευρά είναι ο Λαιμός και η Σκούρτα που τα  πλησιάζουμε υψομετρικά.

 

Προετοιμασία για Via ferrata

Τα πρώτα βήματα στη via ferrata

Δυναμική ανάβαση

Απολαυστική ανάβαση

Γύρω στα 2470μ ξεκινά το πιο απόκρημνο τμήμα της διαδρομής. Πάνω στο βράχο είναι η αρχή του συστήματος ασφάλισης (via ferrata), που μου θυμίζει την εποχή των Δολομιτών. Είναι ένα συμπαγές ανοξείδωτο χαλύβδινο σύρμα, πάχους περίπου 25 χιλιοστών, που ειναι στερεωμένο στο βράχο και τον διατρέχει. Προσφέρει ασφάλεια καθότι δένεσαι μαζί του με ένα δυναμικό καλώδιο, έτσι ώστε σε περίπτωση πτώσης να μην τραυματιστείς σοβαρά. Φοράμε κράνη, μποντριέ και ειδικά γαντάκια. Σκαρφαλώνω απο βράχο σε βράχο, πιάνοντας γερά το χαλύβδινο σύρμα και παρατηρώντας τα πατήματά μου, ενώ ακούω συχνά.... Δημήτρη βγάλε μου μια φωτογραφία.... Εδώ ξεχνάς όλη την κούραση... η αναδυόμενη ενέργεια του βράχου καλύπτει όλο το σώμα σου και φορτίζει τις άδειες μπαταρίες σου. Σταματώ, ασφαλίζομαι και βγάζω συνεχώς φωτογραφίες ενώ η GoPro συνεχίζει να βιντεοσκοπεί. Η κατασκευή αυτή ειναι πρόσφατη και δεν υπολείπεται καθόλου των αντίστοιχων Δολομιτών. Όποιος την έκανε ακολούθησε πιστά τις προδιαγραφές, την ποιότητα του υλικού και τον τρόπου κατασκευής και οφείλω να τον συγχαρώ. Έκανε σπουδαία δουλειά ο τύπος. Μπράβο του. Ανάβαση στον Όλυμπο, χωρίς να έχεις δοκιμάσει αυτή τη διαδρομή, δεν γίνεται για έναν έμπειρο ορειβάτη. 

 

Το οροπέδιο Μουσών με καταχνια. Φαίνεται ο Κάκαλος

...στη δύση

... και στην ανατολή

Με το τελευταίο πάτημα στο βράχο ξεπροβάλει μπροστά σου το Στεφάνι. Έχεις φτάσει στο οροπέδιο Μουσών. Το καταφύγιο Κάκαλος βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής, λίγο πιο μακρυά είναι του Αποστολίδη. Αγριόγιδα βόσκουν δίπλα σου και απλά σε παρατηρούν ούτε καν ενοχλούνται. Η φωτογράφησή τους ειναι εύκολη υπόθεση. Κοιτάς το ρολόι σου.... συνολικός χρόνος 5 ώρες. Στο προαύλιο του καταφυγίου αφήνω το σακίδιο, ρίχνω μια ματιά στα πράγματα που έχει φέρει ο κυρ-Θόδωρας και κατευθύνομαι στην κουζίνα και ζητώ μια μπύρα. Την χρειάζομαι επειγόντως, την ονειρευόμουνα ήδη απο τα μέσα της διαδρομής σαν τον χαμένο στην έρημο που βρίσκει μια όαση.. Ανοίγω το κουτί, κάθομαι στις υφασμάτινες πολυθρόνες. Το λαρύγγι μου απολαμβάνει μια δροσιά που τόσο αναζητούσε, το κυκλοφοριακό κάνει restart και το μάτι μου εστιάζει στον ορεινό όγκο που θα ανέβουμε αύριο, το Μύτικα. Η κατάσταση που βιώνω είναι εντυπωσιακή!

Μύτικας - Κακόσκαλα - Σκολιό - Άγιος Αντώνιος - Ζωνάρια
Το στήσιμο του αντίσκηνου δεν είναι ευκολη υπόθεση όταν φυσά άνεμος με ριπές που σε απογειώνει. Η θερμοκρασία αίσθησης είναι περίπου 3C. Τα χέρια παγώνουν και τα δεσίματα γίνονται δύσκολα. Με μεγάλο κόπο στήνουμε τα αντίσκηνα και χωνόμαστε μέσα, ενώ έξω ο αέρας μας υπενθυμίζει τις προθέσεις του για όλη τη νύκτα.  Με υπνόσακο, κουβερτες πάνω-κάτω και φλισάκι που να καλύπτει όλο το κεφάλι μάς παίρνει αργα-αργά ο ύπνος. Βασικά μας νανουρίζει ο αέρας που λυσσομανά έξω.

  

Ανατολή μέσα απο την θάλασσα

 

Πρωινό στον Κάκαλο

5.30 το πρωι, ο αέρας έξω έχει μειωθεί αλλά δεν έχει κοπάσει. Ανεβάζω το φερμουάρ του αντίσκηνου, βγάζω έξω το κεφάλι μου και κοιτάζω το ερυθροπυρόμενο απο τις πρωινές ακτίνες του ήλιου Στεφάνι. Ο καιρός είναι σούπερ αίθριος, καλύτερος δεν γίνεται. έμμά... τόσο καιρό περιμέναμε!! Το σακίδιο είναι έτοιμο απο χθες το βράδυ, ετοιμαζόμαστε, πλενόμαστε και πάμε στο καταφύγιο για ένα ζεστό ρόφημα, καφέ και πολυ νερό! Ξεκινάμε 7.40. Ακολουθούμε τα Ζωνάρια (έτσι λέγεται το μονοπάτι που διασχίζει το Στεφάνι) μέχρι τον πρωτο κούκο στα 2734μ που είναι και το ψηλότερο σημείο του. Η βάση στο Λούκι του Μύτικα απέχει περίπου 60μ και ειναι χαρακτηριστικό επειδη το μονοπάτι κάνει μια αναστροφή εν είδη zick-zack. 

 

Η ανάβαση απο το Λούκι και η κατάβαση απο την Κακόσκαλα ικανοποιεί σε μεγάλο βαθμό την ασφάλεια και προσφέρει τη μεγαλύτερη δυνατή απόλαυση και ένταση αδρεναλίνης του μοναδικού αυτού εγχειρήματος. Για πολλούς, η προσπάθεια αυτή είναι ένα όνειρο ζωής. Είναι μια επιβράβευση της δύσκολης προσπάθειας για να αγγίξεις το ψηλότερο σημείο της Ελλάδος. Πρέπει να ανέβεις σχεδόν 2000μ με τα πόδια, όσο μια πολυκατοικία 600 ορόφων, για να φωτογραφηθείς, να απολαύσεις τα διπλανά "μυτίκια", όπως τα αποκαλούν οι Λιτοχωρινοί, και να αισθανθείς την αγριότητα αυτού του τοπίου που παρόμοιό του δεν υπάρχει.

Στενό πέρασμα στο Λούκι του Μύτικα

Για την ανάβαση ακολουθούμε πιστά τα σημάδια, μπλέ σε κίτρινο φόντο. Είμαστε ξεκούραστοι και ιδιαίτερα προσεκτικοί για το που πατάμε έτσι ώστε να μην παρασέρνουμε πέτρες που πέφτουν πάνω σε αυτούς που μας ακολουθούν και μάλιστα με μεγάλη ταχύτητα. Τα περισσότερα ατυχήματα έχουν γίνει απο πτώσεις λίθων. Γιαυτό φοράμε υποχρεωτικά κράνος. Δεν προσπερνάμε και ούτε κάνουμε παραλλαγές της γραμμής ανάβασης. Υπάρχουν δυο μικρές τραβέρσες. Μετά την πρώτη τραβέρσα αναρριχόμαστε μέσα σε ένα στενό πέρασμα. Για να προωθηθούμε βρίσκουμε στέρεα σημεία ώστε το ένα πόδι να δώσει ώθηση στην ανάβαση. Δεν πανικοβαλλόμαστε και δεν βιαζόμαστε.

 

Δυναμική ανάβαση στο Λούκι

...και ο καθένας με το drone του

 

Βασικά, η ανάβαση αποτελείται απο διαδοχικά σκαλοπάτια που τα ανεβαίνουμε όπως μια σκάλα με τα χέρια. Κάποια σκαλοπάτια είναι χαμηλά, άλλα ειναι πιο ψηλά και άλλα ολισθηρά, γιαυτο πρέπει να προσέχουμε πολύ. Σιγα-σιγά η κορυφή πλησιάζει. Η υψομετρική διαφορά ειναι μόλις 150μ. 40 λεπτά περνούν γρήγορα, τόσο διαρκεί περίπου η ανάβαση. Και ξαφνικά βρίσκεσαι στην κορυφή του Ολύμπου, το Μύτικα στα 2918μ. Τέλος!!

 

μηχανοκίνητος 4x4

Η συζήτηση αν πρέπει να ανέβεις δεμένος ανα πεντάδα ή οχι καλά κρατεί. Εγω δεν έχω βγάλει άκρη για το τί είναι το πρέπον. Ειναι θέμα ψυχολογίας ότι ανεβαίνεις ασφαλισμένος ή με το αντιεπιχείρημα, αν πέσει κάποιος θα παρασύρει και τους υπολοίπους; Είναι θέμα τεχνικής ότι υπάρχει αδράνεια σώματος στην πτώση οπότε τελικά οι υπόλοιποι θα τον συγκρατήσουν;; Ιδού η απορία μου!

Σκαρφάλωμα στην Κακόσκαλα

Στην κορυφή καθίσαμε σχεδόν μια ώρα. Πλήθος απο όλα τα γεωγραφικά πλάτη βγάζει φωτογραφίες στην ελληνική σημαία. Το ίδιο και μείς ασφαλώς. Αγναντεύουμε τις απέναντι κορυφές και μας πιάνει ίλιγγος στα Μεγάλα Καζάνια που ο πάτος τους είναι 1800μ χαμηλότερα! Στην άκρη του γκρεμού κάποιος πετά ένα drone και αργότερα θα απολαμβάνει σκηνές απείρου κάλλους απο ακόμη ψηλότερα. Τα μαυροπούλια μάς χαζεύουν διαγράφοντας αέρινους κύκλους πάνω απο το κεφάλια μας απολαμβάνοντας και αυτά τον αίθριο καιρό που τόσο αναζητούν! Το Στεφάνι έχει ελάχιστο κόσμο, ενώ απέναντι η Σκάλα γεμίζει απο ταλαιπωρημένους ορειβάτες που μόλις ανέβηκαν το Γολγοθά.

  

Το τμήμα της Κακόσκαλας είναι εξίσου έντονα κατηφορικό και απαιτητικό. Ακολουθούμε τα κόκκινα σημάδια με ρυθμό ελιγμών. Κάποια σημεία κατεβαίνουν με τον κώλο και με τα χέρια να κρατούν αντίσταση στο βράχο. Το ορειβατικό παπούτσι πρέπει να μην γλιστρά. Τα μπατόν δεν τα χρειαζόμαστε αν και κάποιοι τα θεωρούν ως υποστήριγμα και τα χρησιμοποιούν. Εγώ δεν τα χρησιμοποιώ σε αυτού του είδους τις διαδρομές. Φτάνουμε σε μια επικλινή και λεία πλάκα που προσέχουμε πως θα την κατέβουμε. Κάποιοι απο τα αριστερά, εγώ ντιρέκτ με τον κώλο. Εδω μου τρύπησε το παντελόνι και έτσι θάχω τις ανάλογες αναμνήσεις. Συνεχίζομε και βρίσκουμε, στα δεξιά, μια σχισμή που κατεβαίνει στο χάος. Είναι η αναρριχητική διαδρομή 400μ που πρωτοχάραξαν οι Γαλάνης-Παρούσης. Σκαρφαλώνουμε με ασφάλεια στον Παραμύτικα  (εδώ υπάρχει ένα μικρό χαλύβδινο σύρμα για συγκράτηση) και κατεβαίνουμε τη σειρά πλακών προς το επόμενο σχίσμα που οδηγεί ανηφορικά στη Σκάλα. Συναντάμε μια απότομη διακλάδωση που οδηγεί στα Ζωνάρια την οποία είχαμε ακολουθήσει παλαιότερα.

 

.. αγνάντι όσο βλέπει το μάτι

Απότομη κατεβασία στην Κακόσκαλα

Οι πρώτοι έχουν φτάσει ήδη στη Σκάλα

.. εκεί στο Σκολιό θα φτάσουμε

Βγαίνουμε "άνετα" στην κορυφή της Σκάλας (2866μ), βγάζουμε κράνος, μποντριέ και ξαναχρησιμοποιούμε τα μπατόν. Καπέλο και γυαλιά ηλίου υποχρεωτικά καθότι ο ήλιος καίει αλύπητα. Από εδω θα συνεχίσουμε για την τρίτη ψηλότερη κορυφή των ελληνικών βουνών (Σκολιό, 2905μ) με εκπληκτική θέα στο Μύτικα, το Στεφάνι αλλά και στα Μεγάλα Καζάνια, τα οποία αποτελούν μια τεράστια αμφιθεατρική κοιλότητα που δημιουργήθηκε κατά το λιώσιμο των παγετώνων που συνέθλιβαν με το βάρος τους το ανάγλυφο του χώρου και διαμόρφωσαν, λόγω βαρύτητας, την επικλινή αυτή κοιλότητα. Ο ίλιγγος σε συναρπάζει και σε παρασέρνει σαν αετόπουλο ή ένα ριψοκίνδυνο παραπεντίστα να ξεχυθείς στα βάθη της.

  

Θέα προς την κορυφή του Σκολιού

Πανοραμική θέα απο το Σκολιό μέχρι το Μύτικα

Πανοραμική θέα προς τον Άγιο Αντώνιο

Hi mister!

Συλλαμβάνοντας τον αγέρα

Σκολιό και όλη η ομάδα

Συνεχίζουμε προς την κορυφή του Αγίου Αντωνίου (2816μ) που απέχει περίπου 2 χλμ και την διανύουμε σε 50 λεπτά. Καθοδόν βλέπουμε τα άγρια άλογα του Ολύμπου να βόσκουν αμέριμνα, ενώ το μαύρο άλογο, ο αρχηγός και ο επιβήτοράς τους να μας παρακολουθεί συνεχώς. Λέγεται πως οι Νεοζηλανδοί Μαορί που πολέμησαν στη διάρκεια του πολέμου στο πλευρό των Άγγλων στην περιοχή της Πιερίας τα εγκατέλειψαν μετά την αποχώρησή τους.

 

Το εγκατελλημενο κτήριο στον Αγ. Αντώνιο

Τα άγρια άλογα του Ολύμπου

Στο τέλος της διαδρομής υπάρχει μια μικρή ανηφόρα. Εδώ πάνω υπάρχει οίκημα που πρωτοχρησιμοποιήθηκε απο το ΝΑΤΟ για μελέτη του μικροκλίματος της περιοχής με σκοπό την ανέυρεση πηγών, ήδη τη δεκαετία του '60. Μετά δόθηκε στο ΑΠΘ όπου τη δεκαετία του '70, ο καθηγητής Μετεωρολογίας Λειβαδάς είχε οργανώσει το χώρο με επιστημονικά όργανα μεγάλης αξίας για μετρήσεις περιβάλλοντος. Κάθε καλοκαίρι έπαιρνε τους φοιτητές του και ανέβαιναν για πρακτική άσκηση. Με τη συνταξιοδότηση του καθηγητή και λόγω έλλειψης πόρων, οι επόμενοι καθηγητές μετεωρολογίας αδιαφόρησαν ή αδυνατούσαν να βρούν χρήματα και το οίκημα παραμελήθηκε με αποτέλεσμα να γίνει λεία των διερχόμενων ορειβατών και μη και σήμερα να είναι ένας σκελετός και παλιοσίδερα διασπαρμένα στην κορυφή. Σου προκαλεί θλίψη ο τόπος αυτός. Άγιε Αντώνιε βάλε λίγο το χεράκι σου και ρίξε κανένα κεραυνό!

 

Κατάβαση για συνάντηση με το Γολγοθα-Ζωνάρια

Ακολουθώντας το μονοπάτι προς το οροπέδιο της Μπάρας, που θεωρείται το μεγαλύτερο οροπέδιο όλου του Ολύμπου, κατεβαίνουμε μέχρι το υψόμετρο 2400μ και στρίβουμε αριστερά ακολουθώντας το μονοπάτι του ορεινού τρεξίματος olympus marathon που ανεβαίνει στις Σταυροιτίες για να συναντήσει κατηφορικά το Γολγοθά στο τριεθνές, δηλαδή το σημείο συνάντησης των μονοπατιών προς τα Ζωνάρια και το καταφύγιο του Ζολώτα.  Το τί σημαίνει Γολγοθάς, το μονοπάτι απο το καταφύγιο Ζολώτα προς τη Σκάλα με υψομετρική διαφορά 800μ και μήκος 2,8 χλμ (κλίση 17%), το αντιλαμβανόμαστε απο τις Σταυροιτιές και ευχόμαστε να μην το ανεβούμε προσεχώς! Αποτελεί όμως τμήμα του Ε4.

 

Ομιχλώδη μυτάκια του Ολύμπου

Στην ορθοπλαγιά του Στεφανιού

Η συνέχεια είναι γνωστή, ακολουθούμε τα Ζωνάρια. Ο καιρός κλείνει με τοπικές ομίχλες και αισθανόμαστε εκ νέου τις βόρειες ριπές ανέμου που μας αναγκάζουν να φορέσουμε το αντιανεμικό. Πλησιάζουμε στο καταφύγιο, μετά από 8 ώρες πορείας περισσότερες από ό,τι είχαμε αρχικά προγραμματίσει. Αυτή η κυκλική διαδρομή απευθύνεται κυρίως σε έμπειρους ορειβάτες με καλή φυσική κατάσταση και γνώση του πεδίου αναρρίχησης. Βέβαια, στη διαδρομή είδαμε και μερικούς άλλους που σκαρφάλωναν άτσαλα με κίνδυνο την πτώση λίθων και των τραυματισμό ορειβατών. Ας προσέχουμε λοιπόν.

 

Το καταφύγιο είναι γεμάτο από ξένους, κυρίως Πολωνούς, Ουκρανούς και Ρουμάνους, ενώ είδαμε και μια ομάδα Κουβανών που ήταν οι πιο ήσυχοι από όλους. Μετά το φαγητό αρχίσαμε μια συζήτηση περί του Εθνικού Δρυμού, ο πρώτος που ιδρύθηκε στη χώρα το 1938, για το δρόμο προς τα Πριόνια που ανοίχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του '60 και μέχρι τότε προσέγγιζαν τα μονοπάτια με ζώα, για τα παλαιότερα μονοπάτια από μαρτυρίες γεροντότερων βοσκών αλλά και του Marcel Kurz, ελβετού τοπογράφου-χαρτογράφου, που τη χρονιά 1921 έκανε την πρώτη ολοκληρωμένη χαρτογράφηση του ορεινού όγκου του Ολύμπου που θεωρείται ακόμη και σήμερα επίκαιρη. Γύρω στις 10 το βράδυ αποσυρθήκαμε στα αντίσκηνά μας  για να μας νανουρίσουν ξανά οι ριπές του ανέμου. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί ο ήχος του ανέμου με αποκοιμίζει, ενώ ο ήχος από τα δίκυκλα των πόλεων με κρατά άγρυπνο.

Στεφάνι
Το Στεφάνι είναι ο θρόνος του Δία αν και δεύτερη, σε υψόμετρο, κορυφή της Ελλάδος με 2912μ. Ο μύθος που το περιβάλλει δείχνει τη μορφή του Δία να αποτυπώνεται πάνω στα πετρώματά του, κάποια συγκεκριμένη πρωινή ώρα, όταν οι πρώτες ακτίνες της ανατολής αντικρίσουν το Στεφάνι. Έτσι, έχει γίνει διάσημο σε όλη την υφήλιο. 

 

Η ανάβασή του ακολουθεί ένα παράλληλο λούκι με εκείνο του Μύτικα, με τον ίδιο βαθμό δυσκολίας και έχει ένα στενό πέρασμα που μετά βίας περνά ένα ορειβατικό σακίδιο. Μετά, διέρχεσαι πλάι στον αριστερό του τοίχωμα από μια σάρα  για να φτάσεις εύκολα στη κορυφή μέσα από μια βατή και εύκολη ορθοπλαγιά. Βέβαια υπάρχουν και άλλες διαδρομές για την ανάβαση, όπως από το σαθρό διάσελο της Στριβάδας ή από τις πολλές αναρριχητικές διαδρομές που έχουν χαραχθεί στις ορθοπλαγιές του. Η πρώτη ανάβαση έγινε στις 12 Αυγούστου 1921 από τον Ελβετό ορειβάτη και τοπογράφο Marcel Kurz και το Χρήστο Κάκαλο, από το διάσελο της Στριβάδας, χρησιμοποιώντας σχοινί. Το 1934 ο Ιταλός αναρριχητής Emilio Comici με τη γυναίκα του Anna Escher χαράζουν τις πρώτες αναρριχητικές διαδρομές και κάνουν την αρχή για τις πολλές που θα ακολουθούσαν. Μια απο αυτές είναι το πέρασμα Νάτση (1930) που ενώσει το Στεφάνι με το Μύτικα.

 

2734, το ψηλότερο σημείο στα Ζωνάρια

Ανάβαση στο Στεφάνι

Το Πέρασμα Νάτση που μας έλειψε!

Πέρασμα Νάτση: μέσα από αέρινους πύργους μεταξύ ουρανού και γης, οδηγεί στο Μύτικα

Φθάνοντας στην πρώτη κορυφή απολαμβάνουμε το Μύτικα όπως ποτέ δεν τον έχουμε δει. Ήδη στην κορυφή του έχει πολύ κόσμο που χαίρονται τις εναλλαγές του καιρού (ομίχλη-ηλιοφάνεια και πάλι απο την αρχή).  Φωτογραφίζουμε το πέρασμα Νάτση, που πρόκειται για ένα σύνθετο αναρριχητικό πεδίο. Η ουσιαστική κορυφή του Στεφανιού είναι λίγο μακρύτερα. Θα πρέπει να κατέβουμε στο σημείο V και να διέλθουμε απο ένα πέρασμα 4 μέτρων, αγκαλιά στο βράχο για να προσεγγίσουμε την κορυφή του. Αυτό το πέρασμα θέλει κανονικά χρήση ασφαλειών και σκοινιού καθότι είναι άκρως εκτεθειμένο στο βάραθρο που χάσκει από κάτω του. Ο οδηγός, μέσω γνωστής εταιρείας, ήθελε 120 ευρώ το άτομο για αυτό το εγχείρημα. Έτσι, το αφήσαμε για την επόμενη φορά. Η ανάβαση-κατάβαση στο Στεφάνι διήρκεσε περίπου 3 ώρες.

Καφέ στο ψηλότερο σημείο της Ελλάδος

Επιστροφή από Λαιμό-Σκούρτα-Πετρόστρουγκα
Ο κυρ-Θόδωρας ήταν συνεπής στο ραντεβού του. Τον βλέπαμε απο μακρυά να μας προσεγγίζει και γύρω στις 11 το πρωί είχε καταφθάσει με νέες προμήθειες για το καταφύγιο. Θα κουβαλούσε τα πράγματά μας που είχαμε  ήδη ετοιμάσει απο το πρωι.... Πίνουμε έναν τελευταίο καφέ και ετοιμαζόμαστε για την επιστροφή. Με νωπές τις σκέψεις του τριημέρου διασχίζουμε το οροπέδιο των Μουσών και με κάποια δικαιολογία σταματάμε και ρίχνουμε μια τελευταία ματιά πίσω μας αντικρύζοντας το Στεφάνι και το Μύτικα μέσα σε μια ομιχλώδη κατάσταση λες και το ίδιο βουνό να λυπόταν για την επιστροφή μας.

 

Επιστροφή απο το Λαιμό-Σκούρτα-Πετρόστρουγκα

Το χειμώνα η πρόσβαση γίνεται μόνο απο το συρματόσχοινο

Το χειμώνα, το μονοπάτι του Γιόσου κλείνει και η πρόσβασή του είναι επικίνδυνη

Η εναλλαγή του τοπίου είναι απότομη καθότι στο πέρασμα του Γιόσου (Γιόσος ήταν το μικρό όνομα του Αποστολίδη) κατεβαίνουμε απότομα έτσι ώστε το Στεφάνι να εξαφανίζεται δια μαγείας. Εδώ υπάρχει σχοινί ασφαλείας για την ανάβαση-κατάβαση τους χειμερινούς μήνες επειδή το πέρασμα καθίσταται επικίνδυνο. Μπαίνουμε στο Λαιμό και μετά στη Σκούρτα από όπου ξεκινά το καλοκαιρινό μονοπάτι προς το καταφύγιο της Πετρόστρουγκας. Το ρόμπολο αντικαθίσταται απο την Οξιά και την Ελάτη. Η νέφωση και η ομίχλη συνεχίζουν να δημιουργούν ένα βουκολικό τοπίο δίνοντας μια μελαγχολική εντύπωση ενάντια στο ρομαντισμό των προηγούμενων ημερών.

 

Μια ανάβαση στον Όλυμπο δεν είναι μια φτηνή απόδραση για μας τους νότιους. Βάλε 150 ευρώ βενζίνη και διόδια, δυο διανυκτερεύσεις στο Λιτόχωρο απο 40 ευρώ τη βραδιά, γεύματα στο Λιτόχωρο γεύματα στα καταφύγια, περίπου 20 ευρώ την ημέρα, 13 ευρώ η κάθε διανυκτέρευση στο καταφύγιο, βάλε και τον κυρ-Θόδωρο, εεεε δεν μαζεύονται 150-200 ευρώ το άτομο σε μια παρέα 4-5 ατόμων.... αν και σε μένα τελικά μου κόστισε 200 ευρώ παραπάνω για άλλους λόγους!!

Καταφύγιο Πετρόστρουγκας

Από το Μπαλκόνι

Πολλές ευχαριστίες στη Ρούλα, Νίκο, Σωτήρη και Ηλία

Η φωτό που κόστισε 200 ευρώ