Χειμερινός Όλυμπος

Χειμερινός Όλυμπος, Μάρτιος 2024
Χειμερινός Όλυμπος, Απρίλιος 2019

Χειμερινός Όλυμπος, Μάρτιος 2024

Το τριήμερο της 25. Μαρτίου, ο χειμερινός Όλυμπος μάς πρόσφερε μία ονειρική ορειβατική εμπειρία που θα την επιζητούσε κάθε ορειβάτης... τα είχε όλα: την ημέρα της ανάβασης ιδανικό καιρό (ηλιόλουστο με άπνοια και τέλεια πατήματα χιονιού), ενώ στην επιστροφή, δύσκολες συνθήκες με θυελλώδη άνεμο, ομίχλη, χιονόνερο και πολικό κρύο. Εκτός των άλλων, οι συμμετέχοντες έγιναν διάσημοι γιατί το κατόρθωμά τους έφτασε, σαν breaking news, στα πέρατα του Facebook για να μην πω του κόσμου! 

 

Οι έμπειροι ορειβάτες θα αναζητούσαν μια τέτοια case study, γιατί μόνο έτσι μαθαίνουν τι μπορεί να αντιμετωπίσουν, κάθε στιγμή, στο ψηλό βουνό και να προφυλλάσσονται, έχοντας μαζί τους τον κατάλληλο ρουχισμό και εξοπλισμό... δηλαδή γίνονται πράξη όσα θεωρητικά έχουν ακούσει στην εκπαίδευση των σχολών χειμερινού βουνού.

 

Ξεκινάμε πρωί απο την Αθήνα, όπως και την προηγούμενη φορά (2019), μια 20μελή ορειβατική ομάδα του ΕΟΣ Αχαρνών από νέους και παλιούς αποφοίτους της Σχολής Ορειβασίας. νέα παιδιά, γεμάτα όρεξη για την πιό δύσκολη χειμερινή ανάβαση της χρονιάς. Για να δεις το μεγαλείο του θρόνου του Δία, δηλαδή το Στεφάνι, θα πρέπει να ανέβεις υψομετρικά 1600 μέτρα. Άλλος τρόπος δε υπάρχει. Τους καλοκαιρινούς μήνες, η ανάβαση διαρκεί 6-7 ώρες και μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα σε μια μέρα. Το χειμώνα, οι συνθήκες είναι διαφορετικές και η ανάβαση, από την Γκορτσιά, διαρκεί πολύ περισσότερο, ίσως και 10 ώρες. Έτσι, πολλοί προτιμούν να διανυκτερεύσουν στο καταφύγιο της Πετρόστρουγκας (Rock Strouga, όπως χαριτολογώντας λέει ο καταφυγιάς του)  και να ξεκινήσουν πολύ νωρίς το επόμενο πρωί. 

Τότε και Τώρα... η παραδοσιακή φωτό πριν το ξεκίνημα
φορώ το ίδιο ισοθερμικό... σύμπτωση;;;

η κορυφή Καλόγερος στο αντικρυνό βουνό

ένα πολύ συμπαθητικό καταφύγιο στα 2000 μέτρα

O Μario Rignoni Stern (1921-2008), ιταλός αλπινιστής και μυθυστοριογράφος περιγράφει το χιόνι σαν κάτι ζωντανό, μαγικό και θαυματουργό. Του άρεσε τόσο πολύ να αφήνει την πατημασιά του στο χιόνι του οροπεδίου Asiago (περιοχή Βενέτο της βόρειας Ιταλίας) ώστε, ανάλογα με την εποχή, το κατέτασσε σε διαφορετικούς τύπους. Haarnust (στην τοπική διάλεκτο) ονόμαζε το χιόνι του Μαρτίου-Απριλίου (τότε που πλησιάζει η Άνοιξη) που ο ήλιος το μαλακώνει στην επιφάνεια και έπειτα το κρύο της νύκτας το σκληραίνει. Είναι η εποχή για ορειβατικές εξορμήσεις νωρίς το πρωί, όπου αντέχει το βάρος του ορειβάτη χωρίς να υποκύπτει και εσύ περπατάς σαν μετέωρος, για τον ίδιο λόγο και η ομάδα μας ξεκίνησε πολύ νωρίς το πρωί για την τελική ανάβαση. 

 

1η μέρα ανάβασης: Γκορτσιά-Πετρόστρουγκα

πρωινό ξεκίνημα

photo by Melina Dimitriou

photo by Nikolaos Louras

Φορώντας κραμπόν και κρατώντας πιολέ ανεβαίνουμε το πολύ απότομο μονοπάτι προς την κορυφή Ντερέκι (2248μ) για να αποφύγουμε την τραβέρσα (καλοκαιρινή διαδρομή) που προκαλεί συνήθως χιονοστοιβάδες. Εκεί, τελειώνει σχεδόν το δάσος και αρχίζει το αλπικό τοπίο. Με μικρότερη ανηφορική πορεία προσεγγίζουμε την κορυφή της Σκούρτας στα 2476 μέτρα. Εδώ, γίνεται και η πρώτη αποθέωση του Ολύμπου. Βλέπεις στο βάθος το Στεφάνι και διακρίνεις το Λαιμό, ένα από τα πιό όμορφα τμήματα της διαδρομής, ιδίως όταν τα σύννερα αναδύονται απο τις χοανοειδείς κοιλότητές του, σαν βάραθρα πραγματικά, δημιουργώντας απόκοσμες εικόνες που κόβουν την παγωμένη ανάσα σου.

2η μέρα ανάβασης: Πετρόστρουγκα-καταφύγιο Αποστολίδης

 

πηγαίνοντας προς την θέση Σκούρτα στα 2476μ

photo by Tina Klabani

Το πέρασμα του "Λαιμού" δεν είναι μόνο ένα εξαιρετικά δύσκολο και επικίνδυνο μονοπάτι, αλλά και πολύ εντυπωσιακό, που το απολαμβάνεις μόνο στις άκρες του, γιατί όταν το διαβαίνεις κοιτάς μόνο τα βήματά σου, να μην παραπατήσεις ή λοξοδρομήσεις και πέσεις σε κορνίζα, δηλαδή περιοχές συσσώρευσης χιονιού χωρίς σταθερό υπέδαφος. Κάτω επικρατεί το χάος! Κάπου-κάπου ρίχνεις μια κλεφτή ματια στα δεξιά σου, στις παραλίες της Πιερίας, ενώ στα αριστερά βλέπεις τη διαδρομή του Γομαρόσταλου και θυμάσαι τις καλοκαιρινές σου τρέλλες που ανέβαινες χωρίς νερό το πολύ ανηφορικό μονοπάτι και ο ιδρώτας έτρεχε ποτάμι!

Πόσο επικίνδυνος ειναι ο Λαιμός το χειμώνα;

ο Λαιμός όπως φαίνεται απο τα δύο άκρα του

Αν και προχωρώ συγκεντρωμένος στο βάδισμα, στο μυαλό μου έρχονται σκέψεις γιαυτό το θαύμα που λέγεται "κρύσταλλος χιονιού". Αυτή η μάζα χιονιού που τόσο μας εντυπωσιάζει μπορεί να γίνει και η καταστροφή. Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ πίσω στα χρόνια των τρομακτικών χιονοπτώσεων (χειμώνας του 1916)  όσο να θυμηθούμε ένα απο τα σοβαρότερα ορειβατικά δυστυχήματα στην Ελλάδα (Δεκέμβριος 1976)  όπου σε αυτή εδώ τη θέση του Ολύμπου ισχυροί άνεμοι εξαφάνισαν το χιόνι στις βόρειες πλαγιές της κόψης του και παρέσυραν στο θάνατο έξι ορειβάτες.

φάση Α: προσεγγίζουμε το βραχώδες πέρασμα Γιώσου

φάση Β: ασφαλιζόμαστε στο χαλύβδινο συρματόσχοινο

φάση Γ: ανεβαίνουμε  photo by Melina Dimitriou

ο εντυπωσιακός Λαιμός απο το άνω μέρος του περάσματος Γιώσου

 

κάποιοι άλλοι προσπαθούν με διαφορετικό τρόπο να ανέβουν

Πρίν φτάσεις στον παράδεισο (οροπέδιο των Μουσών, 2650-2700μ) έχεις να ανέβεις το Πέρασμα του Γιώσου (απο το όνομα του περίφημου ορειβάτη Γιώσου Αποστολίδη με βαθμό δυσκολίας Α), ένα βραχώδες ύψωμα των 20 περίπου μέτρων, η ανάβαση του οποίου γίνεται με τη βοήθεια ενός χαλύβδινου σύρματος στερεωμένου στο βράχο και με τη χρήση εξοπλισμού τύπου Via Ferrata. Οι διαδρομές αυτές είναι κατασκευασμένες, έτσι ώστε να παρέχουν τη δυνατότητα προώθησης με ήπια αλλά και ισχύρη δύναμη χεριών και αξιολογούνται με ανάλογο βαθμό δυσκολίας Α, A/B, B, B/C, C, D, .....  Αυτό επιτρέπει την αναρρίχηση σε απότομες και εκτεθειμένες  διαδρομές, χωρίς τον κίνδυνο απροστάτευτης αναρρίχησης. Διευρύνουν την πρόσβαση σε δύσκολες κορυφές, γεγονός που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στην περιοχή των Δολομιτών που ήσαν τότε τα σύνορα μεταξύ της Ιταλίας και της Αυστρο-Ουγγαρίας.

η Via Ferrata στη θέση Γομαρόσταλο σε καλοκαιρινή διάσχιση

Στον Όλυμπο υπάρχουν βασικά δύο Via Ferrata (και μια μικρή με σκαλοπάτια απο την Kόψη Σκολιού) που διευκολύνουν τα βραχώδη περάσματα. Η μία είναι στη διαδρομή του Γομαρόσταλου (περίπου στα 2460μ και έχει ύψος γύρω στα 160 μέτρα) και η δεύτερη στο Πέρασμα Γιώσου.  Η κατασκευή τους είναι καθόλα επαγγελματική και δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτε από κάποια άλλη των Δολομιτών. Κατασκευάστηκαν απο το Σάκη Σπανούδη, εμβληματικό μέλος του ΣΕΟ θεσσαλονίκης που του αξίζουν θερμά συγχαρητήρια. Εντούτοις υπάρχουν κάποιοι που δεν τους αρέσει αυτός ο τρόπος ανάβασης, ίσως γιατί υιοθετούν την άποψη ότι μόνο η solo αναρρίχηση είναι "επιτρεπτή" ή άλλοι (π.χ. οδηγοί βουνού) που φοβούνται ότι θα "χάσουν" τη δουλειά τους, επειδή οι πελάτες τους δεν θα έχουν ανάγκη έναν sherpa! Αυτοί οι απίθανοι τύποι με ξεπερνούν σε φαντασία και φόβους ακόμη και αν τους χαρακτηρίσω ότι διαθέτουν εγκεφαλικά κωλύματα ή απαρχαιωμένες ιδέες κάποιας άλλης συντηριτικής εποχής. Ξαφνικά αντικρύζουμε το οροπέδιο Μουσών, ένα κατάλευκο οροπέδιο λουσμένο στο μεσημεριανό ήλιο. Μεγαλείο! 

οροπέδιο των Μουσών...μεγαλείο η διαδρομή

 

 

Η διαδρομή προς το καταφύγιο Αποστολίδης (υψόμετρο 2697μ) διέρχεται από τις παρυφές του υψώματος προφήτης Ηλίας (2781μ) και έχοντας προσανατολισμό το καταφύγιο του Κάκαλου. Μετά το ατύχημα (Χριστούγεννα 1979) όπου 14 ορειβάτες έχασαν τον προσανατολισμό τους στο οροπέδιο των Μουσών εξαιτίας σφοδρής χιονοθύελλας και πυκνής ομίχλης, ενώ εκτέθηκαν σε συνθήκες πολικού ψύχους με αποτέλασμα να χάσουν τη ζωή τους, έχουν τοποθετηθεί κολωνάκια προσανατολισμού για να διευκολύνουν τους ορειβάτες στις διαδρομές τους. Εντούτοις, ένα ίχνος GPS είναι απαραίτητο νάχει τουλάχιστον ένας της παρέας. Αυτό είναι το τελευταίο τμήμα της διαδρομής μας, το καταφύγιο το διαισθανόμαστε αλλά δεν το βλέπουμε, είναι κρυμμένο πίσω από ένα βουνό από χιόνι... σε πέντε λεπτά μάς περιμένει ένα ζεστό τσάι με μέλι!

 

καταφύγιο Αποστολίδη... φτάσαμε μετά απο 5ω 15λ

ενεργειακή μπουκιά...την χρειαζόμαστε

ανασύνταξη υλικών

μεταξύ κούρασης και νέας ετοιμασίας

Εδώ τελειώνει η ανάβασή μου, όχι όμως και των νέων αποφοίτων της σχολής του ΕΟΣ Αχαρνών που θα συνεχίσουν την πορεία τους προς την κορυφή του Μύτικα, στο ψηλότερο σημείο της Ελλάδος. Δεν μπορούν να φανταστούν και να διανοηθούν το πόσο υπέρμετρα ΤΥΧΕΡΟΙ είναι. Τέτοιες ιδανικές συνθήκες άπνοιας, ηλιόλουστου καιρού και ποιότητας χιονιού, έχει να δει ο Όλυμπος πολλά χρόνια, όπως μου εξομολογήθηκε φίλος ορειβάτης-οδηγός βουνού, που συνάντησα στο καταφύγιο και μόλις είχε επιστρέψει απο την κορυφή των 3000 μέτρων (έστω, και κάποια μέτρα χαμηλότερα, ο Μύτικας είναι Θεός!). Παρόλα αυτά, βρίσκομαι νοερά μαζί τους ακολουθώντας τους και θυμούμενος τη διαδρομή απο άλλες προηγούμενές μου.

  

σε 5' δίνεται η εκκίνηση για το Μύτικα...

θα βρίσκομαι σε επαφή μαζί τους με ασύρματο για κάθε ενδεχόμενο

Μία ορειβασία δεν έχει μόνο εντυπωσιακές περιγραφές, αλλά και ανθρώπους που αναλαμβάνουν το βάρος όλης της επιχείρησης, σχεδιάζουν, προετοιμάζουν, εμψυχώνουν τους νεώτερους στα δύσκολα, ακόμη βοηθούν τους υπευθύνους-αρχηγούς στο έργο τους. Ο Νίκος Γερμανός είναι ο ανερχόμενος έμπειρος ορειβάτης του Συλλόγου. Είναι απόφοιτος των σχολών (αρχαρίων και αρχηγών αναβάσεων) και συμμετέχει ενεργά σε αναβάσεις μεικτού πεδίου πάγου και βράχου. Ο Παναγιώτης Νιάρχος (φίλος και συνορειβάτης απο παλιές εξορμήσεις) είναι ένας έμπειρος ορειβάτης με πλούσια δράση, μετά την αποφοίτησή του απο όλες τις σχολές του Συλλόγου, σε δύσκολα πεδία αναρρίχησης. Ήταν επικεφαλής της ομάδος μου στη κρίσιμη διάσχιση του Λαιμού, σταθερός που ανέδυαν αίσθηση εμπιστοσύνης οι κινήσεις του. Τον ευχαριστώ που με έσερνε, κάποιες στιγμές, που είτε είχα εξαντληθεί ή χάζευα το τοπίο. Ο Χρήστος Τζεμπελίκος, ένας απο τους σημαντικούς αρχηγούς της ανάβασης, έχει βιογραφικό με δράσεις στο ορειβατικό σκι, σε σχολές μέσου επιπέδου χειμερινού βουνού και α' και β' επιπέδου αναρρίχησης. Το τι σημαίνουν αυτά δεν περιγράφονται με λόγια αλλά με εικόνες, όταν τον βλέπεις να κρέμεται σε βράχια βαθμού δυσκολίας 6+ και 7. Προετοίμασε και έλεγξε την ομαδα του Μύτικα στον εξοπλισμό και την ασφάλειά του. Τελευταίο αφήνω το Γιώργο Τσερνόγλου, αρχηγό της αποστολής, γεννημένος ορειβάτης ψηλού βουνού που τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με την αναρρίχηση (με ή χωρίς τη λέξη πάγο-). Απόφοιτος όλων των σχολών του συλλόγου, καθοδήγησε την ομάδα, ως πρώτος των πρώτων και οι εντολές του δεν επιδέχονταν αμφισβήτησης ή ακόμη διαφοροποίησης! Έτσι λειτουργούν και υπακούουν τα μέλη του ΕΟΣ Αχαρνών και χαίρομαι που είμαι μέλος του απο δεκαετία. Ο Γιώργος είναι ένας πολύ έμπειρος ορειβάτης, που όμως ποτέ δεν βάζει γλώσσα μέσα του, προσπαθώντας να επεξηγήσει, να ερμηνεύσει, να περιγράψει, ακόμη και να διαφωτίσει τους γύρω τους πάνω σε ένα ορειβατικό ή μη θέμα. Πραγματικά, ο όγκος των πληροφοριών που κατέχει θα πιάνει τουλάχιστον 100TByte στον εγκέφαλό του. Και οι τέσσεροι, μέλη του ΕΟΣ Αχαρνών, ως "ισότιμοι" αρχηγοί που μοιράζονταν τις δυσκολίες του εγχειρήματος θέλω να ευχαριστώ ιδιαίτερα για την αποστολή που είχαν αναλάβει και την έφεραν σε πέρας με επιτυχία.

 

thanks George Tsernoglou

Όχι μόνο όμορφα τοπία αλλά και όμορφες ορειβάτισσες είχε η αποστολή. Ειρήνη, Μελίνα, Ρούλα, Τίνα ήταν οι τέσσερις κοπέλες της αποστολής, που σε μια κοσμική εκδήλωση θα μπορούσαν να φορούν ένα black dress με ένα άσπρο trendy jacket και μυτερά τακούνια σε στυλ Luigi design, ενώ στις ορειβατικές τους εξορμήσεις κουβαλούσαν τα κραμπόν (είναι διαφορετικά απο τα κραγιόν 😆), το κράνος και τα δυο πιολέ για την παγοαναρρίχηση. Έδωσαν ένα διαφορετικό τόνο στην ανδροκρατούμενη παρέα για να εκπληρωθεί η ρήση "...κορίτσια, χωρίς εσάς δεν κάνουμε...".  Η δυναμικότητά τους σε αυτή τη δύσκολη χειμερινή ανάβαση, σε ένα βουνό που από μόνο του αποτελεί μία ξεχωριστή κατηγορία σε βαθμό δυσκολίας, αναδεικνύει το πόσο ανταγωνιστικά και δυναμικά ανέρχεται η ελληνική γυναικεία αναρρίχηση.

 

super girls: Μελίνα, Ειρήνη, Τίνα, Ρούλα

Τα αγόρια της αποστολής αποτελούσαν από μόνα τους μια ιδιαίτερη κατηγορία προς μίμηση και ήταν δύσκολο να εξηγήσουν στους φίλους τους, που την ίδια στιγμή έπιναν ένα καπουτσίνο φρέντο σε κάποια παραλία, το πόσο καλή δουλειά κάνει αυτή η οπιούχος ουσία, η ενδορφίνη, που εκκρίνεται από τον εγκέφαλο, κατά τη διάρκεια της σωματικής κόπωσης και προσφέρει ένα μαζοχιστικό "ανέβασμα ψυχικής διάθεσης" και μια απίστευτη αντοχή σούπερμαν που αναδύεται μέσα απο τον ίδιο τον εαυτό τους. Και είναι απορίας άξιο γιατί αυτή να απουσιάζει στην επιστροφή, εκεί που δεν μας προκαλεί πλέον ενδιαφέρον και η κούραση είναι εμφανής στο πρόσωπό μας.... και να λένε ".... bro, ένας φαύλος κύκλος κούρασης και ηδονής είναι η ζωή μου, κάθισε και απόλαυσε τον καφέ σου, εγώ το επόμενο ΣΒΚ πάλι στο βουνό θάμαι..."! 

 

hi guys...go ahead

Ξαναγυρνώ στην τελική ανάβαση προς το Μύτικα. Η ώρα είναι 12.00, οριακά προλαβαίνουν την ανάβαση και η επιστροφή πρέπει να έχει επιτευχθεί τουλάχιστον μέχρι τις 6.00 το απόγευμα. Ο Χρήστος δίνει εντολές να σχηματιστούν δυο σχοινοσυντροφιές με τα πιολέ στα χέρια, τα κράνη, τις αλουμινογωνιές, τα καραμπίνερ και τα σχοινιά. Αρχίζει η πορεία. Αν και τα παιδιά έχουν ήδη ένα γεμάτο εξάωρο ανάβασης, δεν φαίνονται κουρασμένα. Έχουν να διασχίσουν ένα μικρό "γολγοθά" μέχρι να φτάσουν στη βάση στο λούκι του Μύτικα. Επειδή τα Ζωνάρια του Στεφανιού είναι απαγορευτικά το χειμώνα, θα πρέπει να κατέβουν στη λάκκα του οροπεδίου και να ξανανέβουν στο ψηλότερο σημείο, να φτάσουν στα Ζωνάρια του Μύτικα και να πορευθούν προς το λούκι.

 

τα πρώτα μέτρα κατάβασης στη λάκκα.... photo by Melina Dimitriou

...και η ανάβαση απο τη λάκκα photo by Melina Dimitriou

Θυμάμαι απο την προηγούμενη φορά, πως σε αυτό το ψηλότερο σημείο, γύρω στα 2750μ, οι καταβατικοί άνεμοι μάς δυσκόλεψαν τόσο πολύ... γλυστρούσαμε, σηκωνόμασταν, τρυπάγαμε με το πιολέ το χιονι για υποστήριξη και τραβούσαμε τον επόμενο που είχε δεθεί πίσω μας. Σήμερα όμως οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές, ιδανικές θα έλεγα. Αυτός είναι λοιπόν ο Όλυμπος με το μικροκλίμα του.

 

Ζωνάρια Μύτικα, η ποιότητα του χιονιού μοναδική!! photo by Giorgos Poulopoulos

τα πρώτα βήματα στο λούκι... φαίνονται τα μυτάκια photo by Melina Dimitriou

...μην κυττάτε κάτω photo by Nikolaos Louras

η ανάβαση συνεχίζεται με ασφάλεια... photo by Nikolaos Louras

photo by Nikolaos Louras

Απο τις διηγήσεις τους, η ανάβαση ήταν δύσκολη, αλλά εντελώς ασφαλής. Τα επικίνδυνα Ζωνάρια του Μύτικα (όσο τα θυμάμαι με πιάνει ακόμη ίλιγγος)  τα πέρασαν εύκολα, τα πατήματα στο παγωμένο τερραίν προσέφεραν ασφάλεια και άνεση κινήσεων. Η ανάβαση στο λούκι έγινε με ήδη σχηματισμένα βήματα και η κορυφή τούς αποζημείωσε. 

 

24 Μαρτίου 2024, Μέλη του ΕΟΣ Αχαρνών στην κορυφή της Ελλάδος, Εύγε!
photo by Giorgos Poulopoulos

Η κούραση τής επιστροφής ήταν ήδη ζωγραφισμένη στο πρόσωπό τους. Εμ, δεν είναι καθόλου εύκολο να ανέβεις μία υψομετρική διαφορά 2000 μέτρων μέσα στο χιόνι και όταν κυττάξεις το ρολόι σου να έχεις κλείσει 12ωρο πορείας. Μπράβο λοιπόν σε όλα τα παιδιά και τους αρχηγούς τους.

 

ανάγλυφη κούραση σε όλα πρόσωπα, τους περιμένει ζεστο φαγητό

 

 Πετρόστρουγκα-Αποστολίδης-Μύτικα, μία μυθική διαδρομή, που απο την εποχή του Κάκαλου (εδώ και 110 περίπου χρόνια) προκαλεί και προσκαλεί τον κάθε έμπειρο ορειβάτη να την ακολουθήσει. Αν δεν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία των ορειβατών, μείνετε καλύτερα στα χαμηλά, στείλτε καρδούλες και μηνυματάκια τύπου .....ζηλεύω..., .....την επόμενη φορά θάρθω και εγώ μαζί... και ζήστε τις φωτογραφίες σαν να ήσασταν και εσεις μαζί. 

 

στην επιστροφή ορατότητα σχεδόν μηδέν, photo by Melina Dimitriou

Ο Όλυμπος είναι ένα δύσκολο βουνό με απρόβλεπτες συνθήκες που αλλάζουν το τοπίο μέσα σε λίγο χρόνο και το καθιστούν απαγορευτικό. Αυτός ήταν και ο λόγος που η ανάβαση Μύτικα προγραμματίστηκε να γίνει την ίδια μέρα και όχι την επομένη, όπου οι συνθήκες θα ήταν εντελώς διαφορετικές και σίγουρα απαγορευτικές. Την επομένη, η επιστροφή μας στα χαμηλά καθυστέρησε δύο ώρες καθότι περιμέναμε μείωση του ανέμου, απο θυελλώδη σε ισχυρό έως λίαν ισχυρό. Τέτοιο συνδυασμό ανέμου σε ριπές, χιονόνερου, ομίχλης και κρύου (γύρω στις -17C) έζησα για πρώτη φορά, αλλά το χάρηκα γιατί δοκίμασα τον εξοπλισμό μου, που με κράτησε ζεστό. Φορούσα στο κεφάλι κράνος, μπαλακλάβα full face, χιονοδρομικά γυαλιά, στο σώμα ισοθερμικό μακρυμάνικο, φλισάκι, βέστα και ένα αντιανεμικό (ένδυση 4 στρωμάτων). Στα χέρια διπλά γάντια και στα πόδια, ισοθερμικό και χειμερινό παντελόνι με φλις και γκέτες. Έτσι, προστατευόμουν απο τον ισχυρό άνεμο και το πολικό κρύο. Όμως δεν αποφεύγαμε να κρατηθούμε όρθιοι, κάποιες φορές γονατίζαμε μέχρι να περάσει η λαίλαπα!

 

photo by Tina Klabani

Στο πέρασμα του Γιώσου δεν δυσκολευτήκαμε, βάλαμε γρήγορα τα καραμπίνερ ασφαλείας στο χαλύβδινο συρματόσχοινο, πιαστήκαμε απο αυτό και με σταθερά βήματα κατεβαίναμε με την όπισθεν, αργά και σταθερά. Δυσκολευτήκαμε στο Λαιμό, που σαν διάσελο προκαλεί στένωση χώρου για τον αέρα και συνεπώς αύξηση της ταχύτητάς του (είναι το γνωστό φαινόμενο Bernoulli της φυσικής που ισχύει για όλα τα υγρά και αέρια μέσα). Μετά τη Σκούρτα, οι συνθήκες έγιναν ήπιες μέχρι τη Γκορτσιά, όπου μας περίμενε το πούλμαν της επιστροφής, μετά από μια 7ωρη πορεία. 

η επιστροφή μάς επιφύλλασσε εκπλήξεις
photo by Nikolaos Louras

Το μυαλό πλήρες αποφορτισμένο απο κάθε λογής μικρότητες (αφού ξέχασα και την προχθεσινή κλήση των 40 ευρώ επειδή είχα παρκάρει πάνω σε πεζοδρόμιο), τα πνευμόνια γεμάτα καθαρό αέρα, ενώ τα πόδια αδυνατούν να ακολουθήσουν το υπόλοιπο σώμα, μού έδειξαν κόκκινη κάρτα και χρειάζομαι επείγουσα αποθεραπεία επειδή με περιμένουν σύντομα προγραμματισμένα αθλητικά γεγονότα.

 

Επίλογος. Αν οι ορειβατικές μας εξορμήσεις είναι επικίνδυνες, ο καναπές είναι θανάσιμος! Και βέβαια, θα ξαναπάω χειμερινό Όλυμπο και βέβαια δεν θα ξαναπαρκάρω πάνω σε πεζοδρόμιο. Ευχαριστώ όλη την παρέα, αγόρια και κορίτσια, τους αρχηγούς μας αλλά και τον οδηγό του πούλμαν που μας μετέφερε στο Λιτόχωρο Πιερίας. Να ξανασυναντηθούμε Παίδες!

Χειμερινός Όλυμπος, Απρίλιος 2019

Ήταν μια δύσκολη ορειβατική ανάβαση. Ο Όλυμπος είναι ένα δύσκολο βουνό, ακόμη και το καλοκαίρι, αλλά εξίσου μαγικός και μαγευτικός. Δεν συνιστάται για χειμερινές αναβάσεις απο μη εξοικειωμένους σε δύσκολες συνθήκες, ακόμη και σε απλές. Κάποιοι μπορεί να έχουν άλλη άποψη.... ελα μωρέ θα ανέβουμε... αλλά ξεχνούν ότι εκείνη τη στιγμή δεν επικρατεί η λογική γιατι η αδρεναλίνη σού έχει γεμίσει το μυαλό με υπερδιέγερση.

 

 

Ο Όλυμπος έχει το δικό του μικροκλίμα που μεταβάλλεται απο στιγμή σε στιγμή. Ξαφνικά μπορεί να χιονίσει, να κάνει χιονοθύελλα ή οι καταβατικοί άνεμοι να είναι τόσο ισχυροί που δεν μπορείς να σταθείς όρθιος. Μπορεί να χιονίσει τόσο πολύ που να μην υπάρχει πλέον μονοπάτι ή το χιόνι να ειναι τόσο ριζάτο που δεν μπορείς πλέον να διακινδυνεύσεις... πρέπει να επιστρέψεις!! Ο ορειβάτης πρέπει να ειναι προετοιμασμένος για κάθε απρόοπτο και να έχει επίγνωση ΠΟΤΕ θα εγκαταλείψει την προσπάθειά του. Το βουνό παραμένει στη θέση του και θα σε υποδεχτεί την επόμενη φορά. Ο Reinhold Messner, θυμάται ότι είχε επιστρέψει απο την κορυφή του Everest 200μ προτού φτάσει στην κορφή του.. γιαυτό  και το πέτυχε μία επόμενη φορά.

Ξεκινήσαμε πρωί Παρασκευής απο Αθηνα και η διαδρομή μέχρι το Λιτόχωρο είναι περίπου 5 ώρες...δεν θυμάμαι πόσες φορές πληρώσαμε διόδια!!! Η μέρα συνεχώς μεταβαλόταν, με συννεφιά, βροχή αλλά και αίθριο καιρό. Ο καιρός είναι κλειστός..δεν μπορούμε να αντληφτούμε τις συνθήκες που θα συναντήσουμε. Στη θέση Γκορτσιά, εκεί που αρχίζει το μονοπάτι, φοράμε μόνο ένα ισοθερμικό.

Από το διάσελο προς Πετρόστρουγκα

καταφύγιο της Πετρόστρουγκας

Αν και ο τελικός στόχος είναι η κορυφή Μύτικας ή το Στεφάνι, εντούτοις πρέπει να υπερβεις τον εαυτό σου σε άλλα εμπόδια που θα συναντήσεις καθοδόν. Η χειμερινή διαδρομή απο Πετρόστρουγκα για οροπέδιο είναι επίπονη γιατί ανεβαίνεις direct το μονοπάτι, που το καλοκαίρι ούτε μπορείς να το διανοηθείς... πολύ απότομο και εύχεσαι το χιονι να ειναι παγωμενο για να μην βουλιάζεις σε κάθε βήμα σου.  Ανεβαίνοντας, το δάσος αραιώνει και σε λίγο (δηλαδή ακόμη 40 λεπτά!!) φτάνεις στο ύψωμα Σκούρτα (2476μ) για να αντικρύσεις το Λαιμό, το φοβερό Λαιμό που δεξιά και αριστερά επικρατει το χάος (βαθιές χαράδρες)!! Και τί γίνεται  αν έχει ομίχλη, κορνίζες ή το χιονι είναι πολύ σε αυτή τη στενή λωρίδα μήκους περίπου 1,5 χλμ!! 

Ανεβαίνοντας προς Σκούρτα

Λίγο πριν αρχίσει το αλπικό τοπίο

Ντύσιμο με 3 ή 4 layers....

..iσοθερμικό,αντιανεμικό αμάνικο και πούπουλο

Ο Λαιμός απο το Πέρασμα του Γιόσου

Διασχίζοντας το Λαιμό με ομίχλη

Υπερπροσπάθεια στη στενή λωρίδα του Λαιμού

Κορνίζες χιονιού παντού...

Ανεβαίνοντας προ το Πέρασμα Γιόσου

Δυνατός άνεμος και κρύο αποτυπωμένα στα πρόσωπά μας

 

Και συνεχίζεις για το πέρασμα του Γιώσου, που το χειμωνα ειναι απαγορευτικό και θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις το συρματόσχοινο, που μόνιμα έχει τοποθετηθεί εκεί. Θα πρεπει λοιπόν να ανέβεις τα 15-20 περίπου μέτρα με ασφάλεια και με χρήση ενός κορδονέτου, που με αυτοσφιγγόμενο κόμπο το έχεις δέσει στο μποντριέ σου. Το κράνος το φοράς συνέχεια!!! Φθάνοντας στο οροπέδιο πρέπει να εχεις καλό προσανατολισμό, αν επικρατεί ομίχλη, αν και τα κολωνάκια σού δείχνουν το δρόμο προς τα καταφύγια Κάκαλος και Αποστολίδης.

 

Ανεβαίνοντας το Πέρασμα του Γιόσου μέσα σε ομίχλη

Έλεγχος απο τον αρχηγό για την ασφάλεια των ορειβατών..

Αυτοσφιγγόμενος κόμπος για ασφάλεια

Τα δάκτυλα τρέμουν αυτή τη στιγμή

Εξοπλισμός ορειβάτη σε δύσκολες καιρικές συνθήκες

...όταν ο καιρός ειναι αίθριος (επιστροφή)...

...η καταρρίχηση είναι ευκολότερη

 

Εκεί, σε περιμενει μια σόμπα για να θερμάνει λίγο το κορμί σου που τρέμει απο το κρύο αν και είσαι ντυμένος σαν κρεμμύδι με 4 διαφορετικά layers!!! Τα χέρια σου τρέμουν, δεν μπορείς να βγάλεις τα κραμπόν, ενώ ο Λάζαρος, ο καταφυγιάς, προσπαθεί με χιούμορ να σου φτιάξει τη διάθεση. Είναι ένας ευχάριστος οικοδεσπότης, με θεσσαλονικιώτικη προφορά, που όποιος οδηγός Βουνού φτάσει στο καταφύγιο με την ομάδα του, μας τον συστήνει λέγοντας.. ξέρετε γιατί είναι μεγάλος και διάσημος ορειβάτης, γιατί πέρασε απο τα χέρια μου (χαχα).  

Ζωγραφισμένη κούραση....

7,5 ώρες μέσα σε κρύο & αέρα

Μαζευόμαστε στο καθιστικό και τρεμουμε ακόμη. Δοκιμάζω μιά υπέροχη χορτόσουπα και τρώμε μακαρόνια με κυμά (εγώ όχι). Κρυώνουμε περισσότερο απο το κρύο που φάγαμε και την πολύωρη ανάβαση (7,5 ώρες) που σε κανονικές καλοκαιρινές συνθήκες είναι υπόθεση 3,5 ωρών. Τα μάτια μου κλείνουν και στις 8 ήδη με έχει πάρει ο ύπνος στο δωμάτιο 5 με μια κουβερτα απο κάτω και τρεις να με σκεπάζουν...... Εγερτήριο στις 5 και ετοιμαζόμαστε με πλήρη εξοπλισμό. Η σόμπα σιγοκαίει ακόμη το τελευταίο κούτσορο που θα ξανανάψει το επόμενο ΣΒΚ, όταν κάποιοι άλλοι θαραλλέοι ορειβάτες το ξαναεπισκεφτούν. Έξω είναι ακόμη σκοτεινά και το Στεφάνι φαίνεται αχνά να καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου, όπως συμβαίνει τα τελευταία 1000000 χρόνια  που το βουνό άρχισε να σχηματίζεται, όταν οι πάγοι έλιωσαν (που το κάλυπταν για μεγάλη περίοδο), όπως υποστηρίζει η σύγχρονη παλαιοντολογία.

6 το πρωί...το Στεφάνι ένα χειμερινό πρωί

Αντανάκλαση του τοπίου...

-8C τις πρωινές ώρες...

Δενόμαστε σε σχοινοσυντροφιές και με πιολέ στα χέρια αρχίζουμε την πορεία μας με αίθριο καιρό αλλά χαμηλή θερμοκρασία. Το θερμόμετρο δείχνει -8C αλλά η θερμοκρασία που αισθανόμαστε θα ειναι γύρω στους -16C. Η πορεία ακολουθεί ένα νέο γολγοθά, μέσα απο τη δολίνη του οροπεδίου και δεν σκεπτόμαστε ουτε μια στιγμή την ποσότητα του χιονιού που βρίσκεται στην επάνω πλαγιά της διαδρομής μας. Συνεχίζουμε περίπου για 1 ώρα για να αρχίσει μια επίπονη ανάβαση (ανάλογη με εκείνη στο λούκι) με σκοπό να συναντήσουμε το μονοπάτι απο τα Ζωνάρια. Αυτή την εποχή τα Ζωνάρια είναι κλειστά γιατί η επικινδυνότητα γλυστρήματος είναι πολύ μεγαλη. Προτιμάμε μια παράκαμψη μέσα πο τη λάκκα, αν και πολύ επίπονη.

 

 

Τελικά το προσεγγίζουμε μέσα απο ένα βραχώδες πέρασμα, με πολύ δυνατό καταβατικό άνεμο. Γλυστράμε, σηκωνόμαστε, τρυπάμε το πιολέ στο χιονι για υποστήριξη και τραβαμε τον επόμενο που εχει δεθεί μαζί μας. Η συντροφικότητα αυτή τη στιγμή κτυπά κόκκινο... δεν έχουμε χρόνο να σκεφτούμε το εγχείρημά μας, που δύσκολα μεταφέρεται σε κείμενο. Βλέπουμε τον πρώτο και αναθαρρύνουμε, πιστεύουμε ότι τελειώνει η υπερπροσπάθεια δύο ημερών εφάμιλλη μιας οδύσσειας περιπέτειας!! 

Βραχώδες σημειο πριν το Λούκι....

...με δυνατό καταβατικό άνεμο

Όμως σαν σύγχρονοι του Ομηρικού έπους έχουμε ακόμη να διαβούμε τις "Συμπληγάδες Πέτρες", που ενώ στην ελληνική μυθολογία χαρακτήριζαν τους βράχους ενός θαλάσσιου στενού που καθιστούσαν αδύνατο το ασφαλές πέρασμα ενός πλοίου, στην πορεία μας ήταν ένα στενό πέρασμα, όσο οι δυο πατούσες της μπότας μας, που έπρεπε να το διαβούμε (γυρω στα 200μ) για να φτάσουμε στη βάση που οδηγεί μέσα απο το λούκι στην κορυφή του Μύτικα. Εδώ, τα πράγματα δυσκόλευαν πάρα πολύ. 

Επικίνδυνες συνθήκες με τέτοιο χιόνι...

Η λογική άρχισε να επικρατεί.... πώς ειναι δυνατόν να επιστρέψουν ασφαλή τα 19 άτομα, όταν ο ήλιος θα έχει λιώσει το πάνω στρώμα του χιονιού, και το επόμενο έχει τη μορφή ριζιού, που δεν κρατά ούτε το ίχνος μιας μπότας αλλά ούτε και ένα φτερό στον άνεμο. Και κάτω επικρατεί το χάος στην κυριολεξία. Τώρα ήρθε η ώρα να αναδειχθεί ο μεγάλος αρχηγός (Γαβριήλ) αν θα πάρει τη σωστή απόφαση. Και η απόφασή του ήταν σωστή... επιστρέφουμε!!!!

Στο πούλμαν της επιστροφής, ο Γαβριήλ μας εξιστορούσε πόσο δύσκολη είναι η χειμερινή ανάβαση στον Όλυμπο, αν οι συνθήκες δεν είναι εξαιρετικά καλές και μας εξομολογήθηκε ότι προσπαθεί τρεις φορές να ανεβει (το χειμώνα) μαζί με πολυπληθή ομάδα και δεν τα έχει καταφέρει.

 

 

Το ολύμπιο αυτό εγχείρημα ήταν για μένα μια πολύ δυνατή εμπειρία ενός ΣΒΚ με έντονες διακυμάνσεις της ψυχικής μου διάθεσης, με το μυαλό μου να είναι συνεχώς στους ανθρώπους που με περίμεναν να επιστρέψω και να τους τηλεφωνήσω, στην παρέα που ο ένας εμψυχούσε τον άλλον, αλλά και στην αίσθηση της αντοχής κρύου και κούρασης κάτω απο πολύ άσχημες συνθήκες. Δεν παραλείπω να ευχαριστώσω τους 4 αρχηγούς της αποστολής (Γαβριήλ, Κωνσταντίνο, Νίκο και Στάμο) απο τον ΕΟΣ Αχαρνών για την υπερπροσπάθεια να μας γυρίσουν πίσω ασφαλείς και ακμαίους, χωρίς η τελευταία λέξη να είναι οξύμορη. Φθασαμε αργα τα μεσάνυκτα στην Αθηνα, ενώ κάποιοι ακόμη συνέχιζαν το ταξίδι τους.

Διαδρομές 2019:

Γκορτσιά - Πετρόστρουγκα:             6.21χλμ, 3ω:17λ,  2.2 χλμ./ώρα, Υ.Δ.  1160μ
Πετρόστρουγκα - Αποστολίδης:       5.56χλμ, 7ω:23λ, 1.1 χλμ./ώρα, Υ.Δ.    917μ
Αποστολίδης - Βάση Στεφανίου:      1.15χλμ,  2ω:56λ, 1.1 χλμ./ώρα, Υ.Δ.   396μ
Αποστολίδης - Γκορτσιά:                11.77χλμ, 7ω:34λ, 1.4 χλμ./ώρα, Υ.Δ.   2077μ
                                      ΣΥΝΟΛΟ: 25.84χλμ, 21ω:10λ,                       Υ.Δ. 2473μ up