Γραμμένη Οξιά

Θέα προς τα Βαρδούσια

Είναι το νοτιότερο δάσος Οξιάς που υπάρχει στην Ευρώπη και όπως λέει η παράδοση του Διαδικτύου (που ο ένας αντιγράφει τον άλλο με αποτέλεσμα τη διάδοση του λάθους και εμού του ιδίου το ατόπημα) "ζωγραφισμένο και τραγουδισμένο": ...Βελούχι μου περήφανο και Οξιά ζωγραφισμένη» λέει το δημοτικό τραγούδι. Γραμμένη, γιατί οι αρματολοί και οι κλέφτες, διερχόμενοι χειμώνα από την χιονισμένη Οξιά, όπου το παχύ στρώμα του χιονιού έφτανε ως τα κλαδιά των πανύψηλων δέντρων της, έγραφαν με τα σπαθιά τους στους λείους φλοιούς των δέντρων τα ονόματά τους. Όταν το χιόνι έλιωνε, τα γράμματα φαίνονταν ψηλά, εκεί όπου δεν ήταν δυνατό να φθάσει κάποιος και να γράψει χωρίς το χιόνι. Με αυτόν τον τρόπο και με το πέρασμα του χρόνου, πολλές οξιές βρέθηκαν γραμμένες σαν βιβλία. Άλλη παράδοση και πιό επιστημονική λέει ότι είναι το νοτιότερο δάσος οξιάς που είναι καταγεγραμμένο στο Δασαρχείο. Μέχρι το 1927, το χωριό λεγόταν Σιτίτσα, όπως και ο παραπόταμος του Εύηνου, ένα σλαύικο όνομα που για ευνοήτους λόγους μετονομάστηκε σε Γραμμένη Οξιά ή σκέτο Οξύα όπως αναφέρει ο Ν. Νέζης στα βιβλία του. Διαλέξτε και πάρτε. 

Πρωινό αγνάντι προς τις Σούφλες με τη χαρακτηριστική διχάλα

Με το καλημέρα που λέμε... ιδού το τοπίο

Το εκκλησάκι Παναγία, εδώ στήσαμε τις σκηνές

Το γεγονός είναι, ότι μια εκδρομή εκεί αξίζει τον κόπο. Και λέμε για εκδρομή ή light πεζοπορία και επί ουδενί ορειβασία, καθότι η διαδρομή είναι τόσο απλή και εύκολη που συνιστάται για αρχαρίους. Χορταριασμένη και πλούσια σε δάσος, που στην αρχή του χειμώνα δείχνει μια εικόνα μελαγχολίας καθότι το πράσινο φύλλωμα των δένδρων αντικαθίσταται απο το κίτρινο, το πορτοκαλί και το κόκκινο. Είναι σαν να φλέγεται το δάσος, βυθισμένο μέσα σε αποχρώσεις του κόκκινου. Ένα κόκκινο που δεν θυμίζει ούτε το χρώμα του Malboro, ούτε του μήλου ή της φωτιάς, αλλά είναι εκείνο της Οξιάς. 

Το δένδρο της οξιάς πρέπει να αισθάνεται πολύ υπερήφανο.

Είναι ψηλό, μέχρι και 35 μέτρα, ευθυτενές και λείο.

Το φύλλωμά της διαφέρει απο εκείνο της Σημύδας...

...όπως κάποιος μπορεί να το διακρίνει αν βρεθει στο Φρακτό της Ροδόπης.

Το δάσος της οξιάς αρχίζει να εμφανίζεται σε απόσταση 10-12 χλμ απο το χωριό Γραμμένη Οξιά και σε υψόμετρο 1500μ  και επεκτείνεται βόρεια προς το Γαρδίκι Φθιώτιδας. Αποτελεί μέρος ενός ορεινού συμπλέγματος που αρχίζει βορειότερα (στο Βελούχι ή Τυμφρηστό στην Ευρυτανία), συνεχίζει με τα Βαρδούσια όρη και τη Γκιώνα, μέχρι το Λιδωρίκι. Τα βουνά αυτά διασχίζονται απο ποταμούς, όπως είναι ο Σπερχειός, ο Εύηνος, ο Κρικελλοπόταμος, ενώ η λίμνη του Μόρνου τροφοδοτείται απο τα νερά του χειμάρρου Σιτίτσα των Βαρδουσίων.

 

Όλη η περιοχή είναι ορεινή και βλέπεις το δρόμο να σκαρφαλώνει σε υψόμετρο και μετά να κατεβαίνει για να περνά στην απέναντι όχθη του ποταμού. Η βατότητα του δρόμου ειναι από καλή έως κακή, εξαρτάται σε πιό νομό βρίσκεσαι, Ευρυτανίας, Φωκίδας ή Αιτωλοακαρνανίας γιατί άλλος νομός φροντίζει καλύτερα και άλλος νομός χειρότερα το οδικό δίκτυο. Πάντως οι κάτοικοι ταλαιπωρούνται τους χειμερινούς μήνες που πέφτει πολύ χιόνι, κάποιες στιγμές δεν έχουν ρεύμα αλλά ούτε και τηλέφωνο. Δράμα σου λέω να μένεις εδώ πάνω χειμωνιάτικα. Μόνιμους κατοίκους δεν βρίσκεις, ενώ όσοι είναι εστιάτορες έρχονται Πέμπτη και φεύγουν Δευτέρα μεσημέρι. Οι περισσότεροι επισκέπτες έρχονται απο τη Λαμία και τη Ναύπακτο και μόνο "τολμηροί" Πατρινοί και Αθηναίοι.  Οι αμέτρητες στροφές του δρόμου σε ταλαιπωρούν, όμως αποζημιώνεσαι όταν πλησιάζεις κοντά στην Αρτοτίνα και προβάλει μπροστά σου ο ορεινός όγκος των Βαρδουσίων, με τις Σούφλες και την Πυραμίδα. Τότε, τα ξεχνάς όλα.  

 

Η αρχή του μονοπατιού είναι στο διάσελο, σε σημείο που υπάρχει ένα Μνημείο της ελληνικής επανάστασης. Είναι εύκολο να το βρείτε, καθότι όλη η περιοχή είναι φωλιασμένη από κυνηγούς πουλιών (τα αγριογούρουνα δεν τους ενδιαφέρουν ή μάλλον δεν υπάρχουν εδώ πάνω) όπου έχουν παρκάρει τα αυτοκίνητά τους σε κρίσιμα σημεία του δρόμου. Κρατάνε καρτέρι και περιμένουν. Οι καλές θέσεις καταλαμβάνονται πολύ νωρίς, ίσως 2-3 μέρες πριν αρχίσει το μπαμ-μπαμ. Παίρνοντας το χωματόδρομο βγαίνουμε στο καταφύγιο και σε υψόμετρο 1700μ. Το καταφύγιο είναι κλειστό και υπάρχουν πολλές σκηνές έξω απο αυτό. Ευτυχώς που δεν ήρθαμε να κατασκηνώσουμε εδώ και προτιμήσαμε ένα εκκλησάκι, την Παναγιά, που είναι λίγο πιό έξω απο το χωριό της Γραμμένης Οξιάς.

 

Η ομάδα του ΕΟΣ Πατρών: μια φωτογραφία, χίλια χαμόγελα

Το καταφύγιο ανήκει στην Ομοσπονδία που το νοικιάζει έναντι 15000 ευρώ το χρόνο. Ποιός τρελός θα το νοίκιαζε;; Παλαιότερα το είχε ο Κλαουδάτος, που ήθελε να κάνει εδώ χιονοδρομικό κέντρο, καθότι η περιοχή ειναι ιδανική για σκί, αλλά η υπόθεση κάπου σκάλωσε όπως συνήθως συμβαίνει στην ελληνική πραγματικότητα. 

 

Βασικά, η πεζοπορία από εδώ αρχίζει. Διασχίζεις τα χορταριασμένα λιβάδια με ανεβοκατεβάσματα και σε 2 ώρες φτάνεις στην ψηλότερη κορυφή, τη Σαράνταινα (1926μ). Τα Βαρδούσια και το Βελούχι φαίνονται μακρυά, δεν μπορώ να πω πως τα θαύμασα όπως στην Αρτοτίνα. Εδώ, στην κορυφή εξελίσσεται και μια ανάλογη ιστορία με εκείνη της Νιάλας, όπου τους έπιασε μια χιονοθύελλα και πέθαναν όλοι απο το κρύο. Γύριζαν απο γάμο με τα καλά τους και ξαφνικά ο παγωμένος αέρας του Βελουχίου μαζί με χιόνι τους θέρισε. Ψόφησα απο το κρύο δεν λέμε;; Και ήσαν Σαράντα άτομα, εξ ου λοιπόν και η Σαράνταινα.

 

Η κορυφή Σαράνταινα, όπως φαίνεται απο μακρυά

Στη Σαράνταινα με θέα προς το Βελούχι

Θέα προς τα Βαρδούσια

Τα Βαρδούσια είναι θεϊκά, από όποια πλευρά και να το κυττάξεις. Βεβαίως είναι ο παράδεισος των αναρριχητικών, καθότι διαδρομές όπως το Πάνω και Κάτω Ψηλό είναι η πανδαισία τους. Μαγεία ολιστική: Σούφλες (2260 μ.), Αλογόραχη (2265 μ.), Πυραμίδα (2348 μ.), Γιδοβούνι (2087 μ.), Πάνω Ψηλό (2120 μ.), Κάτω Ψηλό (2140 μ.) και η Κωστάριτσα (2216 μ.).