Mount Olympus: Σκολιό, Αγ. Αντώνιος, ΚΕΟΑΧ

Στεφάνι Ολύμπου: ο θρόνος του Δία (Mount Olymp: the throne of Zeus)

 

Ο Όλυμπος είναι Μέγας. Τα εχει όλα, από μυθολογία, ιστορία, φύση με απότομες πλαγιές, απέραντα λιβαδια, ατέλειωτες διαδρομές με πολύ καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια, καταφύγια, αλλά και ένα απρόβλεπτο μικροκλίμα που όταν ο καιρός γυρίζει, τότε όποιον πάρει ο χάρος. Εχει το Στεφάνι, αλλά και το Μύτικα, για αυτήν την κορυφή που ονειρεύονται αμύητοι και μυημένοι. Ας πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή....

 

Ξεκινήσαμε αργά το μεσημέρι απο την Πάτρα, μια παρέα 5 ατόμων. Οι δύο είναι δρομείς που θα συμμετάσχουν στο μαραθώνιο Ολύμπου (ΦΑΕΘΩΝ) και οι υπόλοιποι τρεις θα πεζοπορήσουμε. Η πρώτη στάση στην Ελασσόνα, ένα χωριό με πολύ αιματοβαμμένη ιστορία, τόσο στον Α' όσο και στο Β΄παγκόσμιο πόλεμο, κυρίως όμως στον εμφύλιο. Σε όλα αυτά τα χωριά της περιοχής κατοικούν... πελαργοί πάνω σε στύλους της ΔΕΗ και στα καμπαναριά των εκκλησιών. 

Η πρώτη μας διανυκτέρευση γίνεται στο Πλατανόδασος, κοντα στο χωριό Σπαρμός, μια κατάφυτη απο γέρικα πλατάνια περιοχή. Εδώ, θρύλοι τυλίγουν το βουνό απο κάθε πλευρά και μιλούν για νεραϊδότοπους, για επισκέψεις ιπτάμενων δίσκων στο «μπαλκόνι» του Δία, για ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία κ.ά. Πάντως, σε αυτό το πλατανόδασος δεν μπόρεσα να κοιμηθώ ήσυχα.. ίσως φταίνε οι νεράιδες που με είχαν.. περικυκλώσει, ξημέρωσε νωρίς, σηκωθήκαμε, ετοιμάσαμε τα πράγματα...

 

 

...και ανεβήκαμε στις Βρυσοπούλες, που ειναι μια τοποθεσία σε υψόμετρο 1800μ και εδώ βρίσκεται το ΚΕΟΑΧ, ενα κέντρο εκπαίδευσης για χιονοδρόμους του στρατού. Το στρατόπεδο έχει το όνομα ενός νεαρού ταγματάρχη, που έπεσε το '41. Εχει μικρά ξύλινα σπιτάκια, που χρησιμοποιούν ανώτεροι αξιωματικοί κάνοντας τις χειμερινές τους διακοπές. Η περιοχή μοιάζει με ελβετικά οροπέδια και το χειμώνα βλέπεις το ατέλειωτο λευκό. Είναι ένα μικρό χιονοδρομικό κέντρο.
 

Το lift του χιονοδρομικού φτανει περίπου 550μ πάνω απο το στρατόπεδο (το οποίο διασχίζουμε για να βρούμε το μονοπάτι), στο τέλος του οποίου υπάρχει ένα καταφύγιο έκτακτης ανάγκης με 9 κρεβάτια. Όταν οι συνθήκες είναι πολύ άσχημες, το μικρό αυτό καταφύγιο αναπτερώνει την ελπίδα στο χαμένο ορειβάτη. Ο δρόμος αρχίζει να γίνεται πολύ ανηφορικός για να μας οδηγήσει στην κορυφή του Αγ. Αντωνίου....

 

Η θεα απο την κορυφή ειναι ολύμπια. Βλέπεις κορυφές πάνω απο 2800μ, όπως το Σκολιό, τη Σκάλα και στο βάθος το Μύτικα και το Στεφάνι. Όμως σου προκαλεί θλίψη η πλήρη εγκατάλειψη και καταστροφή του χώρου. Εδώ πάνω, τη δεκαετία του 70, ο καθηγητής Λειβαδάς απο το ΑΠΘ είχε φτιάξει ένα πέτρινο οίκημα, ως μετεωρολογικό σταθμό, για να μελετήσει το μικροκλίμα της περιοχής. Κάθε καλοκαίρι έπαιρνε τους φοιτητές του και ανέβαιναν για πρακτική εδώ πάνω. Οι εγκαταστάσεις ήταν τέλειες, λένε για ξενοδοχείο 5 αστέρων. Επίσης , το οίκημα  διέθετε όργανα μεγάλης αξίας. Με τον καιρό όμως και την αποχώρηση του καθηγητή λόγω συνταξιοδότησης, οι επόμενοι καθηγητές μετεωρολογίας αδιαφόρησαν (πού να ανεβαίνεις εδω πάνω θα συλλογιζόντουσαν..) με αποτέλεσμα να γίνει λεία των διερχόμενων (ορειβατών και μη) και σήμερα έχει μεινει μόνο ο σκελετός του και τα παλιοσίδερα σπαρμενα στην κορυφή (έτσι θα γίνουν και άλλα βουνα όταν οι ανεμογεννήτριες ολοκληρώσουν τον κύκλο ζωής τους).

Στο βάθος αριστερά βλέπουμε (ή το φανταζόμαστε) το φαραγγι που ανεβαίνει στο Ζολώτα απο τα Πριόνια, καλυμμενο με πυκνά σύννεφα. Στη φωτό στα αριστερά βλέπουμε μια σκουργιασμένη βάση απο ένα υετόμετρο (βροχόμετρο) και με θλίψη φαντάζομαι, πώς ο καθηγητής Λειβαδάς θα το χρησιμοποιούσε τότε για να μετρήσει το πόσο βροχή έπεφτε στην περιοχή. 

Απο την άλλη (νότια) πλευρά της κορυφής του Αγ. Αντωνίου αντικρύζουμε το ΚΕΟΑΧ και την υψομετρική διαφορά των 1000μ που κάναμε για να φτάσουμε εδώ σε 3 περίπου ώρες.

 

Αφήνοντας πίσω μας το αποκρουστικό θέαμα της κορυφής του Αγ. Αντωνίου κατεβαίνουμε από σηματοδοτημενο μονοπάτι για να συναντήσουμε το μονοπάτι προς το Σκολιό. Βρισκόμαστε συνεχώς σε αλπικό τοπίο που λόγω του υψομετρου αλλά και της συχνής βροχής, η φύση είναι καταπράσινη. Για δένδρα ούτε συζήτηση να γίνεται. Η δυτική πλευρά του Ολύμπου δεν έχει ούτε ένα δένδρο και αυτό ειναι λογικό... απέραντα αλπικά τοπία βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω απο 2200μ.

.

Φθάνουμε στο Σκολιό. Η θέα προς την πίσω πλευρά του Στεφανιού και Μύτικα είναι εντυπωσιακή. Η φωτογραφία τα αδικεί. Στο βαθος φαίνεται το καταφύγιο του Αποστολίδη και η κορυφή του Πρ. Ηλία. Το Σκολιό συνδέεται με τη Σκάλα, που είναι μια κόψη (σαν τη Νεραιδόραχη του Χελμού) και το θέαμα ειναι εντυπωσιακό. Κάτω εκτείνεται το χάος σε βάθος 1500-2000μ, είναι τα περίφημα καζάνια.

Απο τη Σκάλα συνεχίζουν τα μονοπάτια για Ζολώτα (και Πριόνια) και για οροπέδιο των Μουσών. Το δεύτερο ακολουθεί τον ίδιο δρόμο για Ζολώτα και στα μισά του δρόμου το κόβει αριστερά, δημιουργώντας έτσι το γνωστό μονοπάτι Ζωνάρια. Εμεις πηγαίνουμε για το καταφύγιο του Κάκαλου (οροπέδιο των Μουσών) και συνεπώς η διαδρομή είναι μεγάλη και κυκλική. Αποφασίσαμε να παρακάμψουμε δρόμο απο τα βράχια, τη γνωστή Κακόσκαλα, που οδηγεί στο Μύτικα (ακολουθείστε πιστά τα κόκκινα-κίτρινα σημαδια) και στα μεσα της διαδρομής έχει παράκαμψη (με κίτρινα σημαδια) για Ζωνάρια. Η κατάβαση διαρκεί περίπου 45 λεπτά.

Προσοχή!!!

 

Όλη η διαδρομή θελει ιδιαίτερη προσοχή. Στην αρχή της καθόδου έχει απότομα βραχια που η πορεία γίνεται με τους γλωτούς και με τα πέλματα των χεριών κρατάμε αντίσταση στα βράχια, ενώ τα πόδια μας κινούνται απο βράχο σε βραχο. Αυτό είναι ιδιαίτερα επίπονο καθότι οι ώμοι επιβαρύνονται πάρα πολύ, όμως είναι το μοναδικό ασφαλές για να μην σε πάρει το χάος που βλέπεις προς τα κάτω. Η αριστερή φωτό είναι παραπλανητική (έχει στραφεί κατά 30 μοίρες) όμως δεν απέχει και πολύ απο την πραγματικότητα (βλ. μικρή ένθετη εικόνα). Φθάνοντας στη διασταύρωση για Μύτικα, το μονοπάτι αλλάζει ανάγλυφο και γίνεται λιγότερο απότομο με πορεία μέσα σε λούκια, σε σημεία των οποίων κατεβαίνουμε πάλι με τα οπίσθια. Ακολούθα πιστα τα σημεία, δεν τα έχουν βάλει στην τυχη. Αν και δεν έχω ανέβει (ακόμη) στο Μύτικα, πιστευω ότι η διαδρομή αυτή της κακόσκαλας είναι λιγότερο επικίνδυνη όσο η κλασικη διαδρομή. Κάποια άλλοι έχουν όμως εντελώς διαφορετική άποψη.

Το πόσο αδικείται η θεα του τοπίου στη φωτογραφία φαίνεται εδώ. Βρίσκομαι ακόμη στο πρωτο τμημα της καθόδου και μέσα απο μια σχισμή βλέπω αυτό το θέαμα, εναν τοίχο κάθετα να υψώνεται δίπλα μου.. και κάτω τα Καζάνια (το χάος δηλαδή). Αυτός ο Όλυμπος είναι ο Μέγας.

Κάποια στιγμή φθάνουμε στα Ζωνάρια... χαλαρώνουμε και περπαταμε πλέον στο ίσωμα. Ο καιρός έχει τα δικά του και μια βγαίνει ο ήλιος μια η πυκνή ομίχλη μας εμποδίζει το δρόμο. Αυτός ειναι ο Όλυμπος, ο Μέγας.

Ο Όλυμπος είναι ένα πολύκορφο και βραχώδες βουνό με σχεδόν κυκλικό σχήμα. Ίσως είναι το πιό νεανικό βουνό που έχουμε στην Ελλάδα με ηλικία μόλις 200.000.000 χρονών!, όταν το μεγαλύτερο τμήμα της Ελλάδας (και της Μεσογείου) βρισκόταν στον πυθμένα μιας ρηχής θάλασσας, όπου αποτέθηκαν τα κύρια υλικά, από τα οποία αργότερα σχηματίσθηκαν τα σημερινά πετρώματα. Τα διάφορα γεωλογικά γεγονότα που ακολούθησαν, προκάλεσαν την ανάδυση όλης της περιοχής και ιδιαίτερα των κορυφών Μύτικα και Στεφάνι, που έχουν μορφή δολομιτών. Η ιστορία συνεχίζεται, πριν από 1.000.000 χρόνια οι παγετώνες κάλυψαν τον Όλυμπο και δημιούργησαν τα πλατώματα και τα κοιλώματα του βουνού. Με την άνοδο της θερμοκρασίας που ακολούθησε οι πάγοι έλιωσαν και οι χείμαρροι που δημιουργήθηκαν παρέσυραν μεγάλες ποσότητες θρυμματισμένων πετρωμάτων στα χαμηλότερα σημεία σχηματίζοντας τα αλλουβιακά ριπίδια (το φαινόμενο της απόθεσης υλικών από τους χειμάρρους που κατέρχονται από περιοχές με απότομα ανάγλυφο, λόφοι, βουνά, προς περιοχές με χαμηλό ανάγλυφο, πεδιάδες. Στην περίπτωση αυτή λόγω της απόθεσης των υλικών φράσσεται η κοίτη του χειμάρρου και στρέφεται προς τα πλάγια. Παράλληλα δημιουργούνται νέες εμφράξεις και τελικά οι αποθέσεις σχηματίζουν ριπιδοειδείς σωρούς που ονομάζονται αλλουβιακά ριπίδια) που απλώνονται σ' ολόκληρη την περιοχή από τους πρόποδες του βουνού μέχρι την θάλασσα. Η σύγχρονη παλαιοντολογία προσεγγίζει πιθανώς την πραγματική εξέλιξη των βουνών και συνεπώς δεν έχουμε λόγο να μην πιστέψουμε αυτή την ιστορική διαδρομή του Ολύμπου.

Φωτό απο Ζωνάρια προς τις αντικρινές κορφές

Το Στεφάνι Ολύμπου απο τον Κάκαλο

Το καταφύγιο του Αποστολίδη

Καταφύγιο Κάκαλου

Το κρύο της αρκούδας στον Κάκαλο

Τούμπα και Στεφάνι απο την Κόψη Ναούμ

!!!! ένα βήμα πίσω ο γκρεμός

Στεφάνι, Καζάνια, Σκολιό..υπέροχη θέα

Πιέρια όρη.. περιμένοντας τη δύση

... κατεβαίνοντας απο την Τούμπα

Πολύχρωμα οροπέδιο...και ο Κάκαλος

Ο μύθος στον Όλυμπο...

Το να ανοίγεις τα ματια σου, το πρωί, και να αντικρύζεις αυτό το θέαμα,

είναι προτιμότερο από το να βλέπεις την κρεββατοκάμαρα του απέναντι διαμερίσματος.

 

Ας μελετήσουμε τώρα τις διαδρομές του ΣΒΚ. Συνολικά ήταν περίπου 35 χλμ σε 17 ώρες πεζοπορία. 1η μέρα: Βρυσοπούλες, Σκολιό, Σκάλα, κακόσκαλα, Ζωνάρια, Κάκαλος. 2η μέρα: Κάκαλος, παράκαμψη Γολγοθά, Σκάλα, Χρηστάκη, Κοκκινοπλό.

Η διαδρομή αυτή δίνει αναλυτικές πληροφορίες για το τμήμα της κακόσκαλας και τις γυρω διαδρομές προς Μύτικα. 

Τμήμα της συνολικής διαδρομής, κυρίως γύρω απο την περιοχή του Μύτικα και του καταφυγίου Κάκαλου. Ό,τι σημειώνεται, τα επισκεφτήκαμε μέσα στο ΣΒΚ. Ο καιρός ήταν υπέροχος με πολύ ήλιο αλλά και ένα ΒΑ αεράκι που ερχόταν από τη θάλασσα και έφερνε δροσιά καθόλο το μήκος των διαδρομών μας.

2η μέρα πεζοπορίας με παράκαμψη Γολγοθά

Παράκαμψη Γολγοθα... αξίζει τον κόπο

Γολγοθας λέγεται το ανηφορικό (και ατέλειωτο) μονοπάτι που οδηγεί στη Σκάλα. Έχει μεγαλη υψομετρική διαφορά και κλίση. Όποιος το ακολουθεί (ερχόμενος απο τα Ζωνάρια) πρέπει να κάνει τον κύκλο με πολύωρη διαδρομή. Η λύση είναι η παράκαμψή του. Ερχόμενος απο οροπέδιο των Μουσών, σε κάποιο σημειο, το μονοπάτι (Ζωνάρια) κάνει δυο ζικ-ζακ. Στην αρχή του πρώτου Ζ υπάρχει ένα υποτυπώδες μονοπάτι (είναι ευδιάκριτο με λίγη προσοχή) που ανεβαίνει προς την πλαγιά. Σε κάποιο σημείο του, φαίνεται που ακολουθεί προς τα δεξιά. Πιό ασφαλές ειναι προς τα αριστερά που σε βγάζει στην κορυφή της πλαγιάς και από εκεί στο μονοπάτι προς τη Σκάλα. Εμεις (εσφαλμένα) ακολουθήσαμε δεξιά πορεία (δεν φαίνεται στην αριστερή φωτό) με αποτέλεσμα να στενεύει το μονοπάτι και στο τέλος να χρησιμοποιήσουμε scrambling, δηλαδη ημιαναρρίχηση σε βράχο, που όμως πάλι έβγαινε πιο ψηλά. Όσοι δεν έχουν ξανακάνει ψηλο αναρρίχηση ίσως αγχωθούν. Μέσα στην περιπέτεια είμαστε για δύο μέρες.

 

Η 2η μερα ήταν περίπου 18 χλμ με 9ωρη πορεία. Έπρεπε να φθάσουμε στο Κοκκινοπλό (ή Κοκκινοπιλός) , εκεί που τερμάτιζε και ο αγώνας ΦΑΕΘΩΝ, ένας πραγματικά μαραθώνιος για τους αθλητές. Το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής ήταν μέσα στο ρέμα της Σταλαγματιάς.

Η 2η μέρα ξημερώνει πολύ νωρίς και είμαστε ανυπόμονοι να δούμε το πρόσωπο του Δία, που φαίνεται ανάγλυφα στο Στεφάνι μόνο κάποια συγκεκριμένη ώρα, τότε που οι ακτίνες του ήλιου δημιουργούν ελάχιστες σκιές πάνω στο βράχο. Ιδού λοιπόν τα αποτελέσματα της φωτό. Εδώ, που ο μυθος γίνεται πραγματικότητα. Είναι ολόιδιος ο Δίας!!

 

Όμως, βλέπουμε και το Στεφάνι στο κοκκινωπό του χρώμα, την ώρα που οι ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τα παχιά στρώματα της ατμόσφαιρας, γεμάτα απο αιωρούμενα σωματίδια και σκόνη και σκεδάζουν τις μπλε ακτίνες του ήλιου, έτσι ώστε να διέρχονται μόνο οι ερυθρές. Γιαυτό το λόγο απολαμβάνουμε και την ερυθρωπή δύση. Διακρίνουμε αμυδρα το μονπάτι αλλά και το περίφημο V, εκεί πάνω στο Στεφάνι, που η διάσχισή του θέλι σοβαρή αναρρίχηση με σκοινιά κλπ...

Ξεκινάμε λοιπόν. Είναι και σημερα ηλιόλουστα με ελαφρύ δροσερό αεράκι. Είμαστε πραγματικά τυχεροί. Στο βαθος του μονοπατιού αντικρύζουμε το Αιγαίο μέσα απο απότομες και κακοτράχαλες βουνοκορφές. Τη θάλασσα δεν θα την ξαναδούμε σήμερα.

Η κορυφή του Μύτικα με κόσμο,οι περισσότεροι
ίσως ανεβαίνουν για πρωτη και τελευταία φορά...
πιστεύουν ότι ολοκληρώθηκαν σαν ορειβάτες

Διασχίζουμε το μονοπάτι Ζωνάρια και βλέπουμε ομάδες ορειβατών να ετοιμάζονται για το Μύτικα. Πολύ κόσμος, δεν θα ήθελα με τόση πολυκοσμία να συμμετέχω στην ανάβαση, καλλίτερα σε κάποια χειμερινή ανάβαση. 

 

Η παρέα μας είναι ο Αλέκος και η Ιωάννα. Διασχίζουμε τα μυτάκια με πορεία προς τη Σκάλα, και για να αποφύγουμε το Γολγοθα κανουμε την παράκαμψη για να βγούμε ψηλότερα.... Στα μεσα ενός υποτυπώδους μονοπατιού στρίβουμε δεξιά και με scrambling ανεβαίνουμε την πλαγιά που μας βγάζει τελικά στο Γολγοθά. Έχουμε γλυτώσει αρκετή ώρα ανηφόρας και πεζοπορίας.

Η διαδρομή πλέον είναι γνώριμη απο τη χθεσινή πεζοπορία. Ρίχνουμε μια τε λευταία ματια στο Μύτικα και το Στεφάνι και συνεχίζουμε παρακάμπτοντας το Σκολιό, προς το καταφύγιο Χρηστάκη. Κατεβαίνουμε σχεδόν 300μ υψομετρική διαφορά.

..και να εδώ έρχεται ο πρωτος δρομέας με χρόνο ρεκόρ. Θα ανέβει περίπου 3600μ και θα κατέβει το ίδιο αφού διανύσει περίπου 45 χλμ. Είναι φοβεροί αυτοί οι δρομείς.

Μετά το Χρηστακη ακολουθούμε το χωματόδρομο για 2-3 χλμ, μέχρι το διάσελο. Ο δρόμος ακολουθεί αριστερή πορεία, δεξια είναι οι κορυφές Φλάμπουρο, Κίτρο και νανά, ενώ εμεις ακολουθούμε το Ε4 μονοπάτι προς Κοκκινοπλό.

Το μονοπάτι ακολουθεί το ρέμα της Σταλαγματιάς, για 6 χλμ, ξεκινώνας απο υψόμετρο 2400μ και καταλήγοντας στα 1250μ στο χωριό Κοκκινοπλός.

Μέσα στο ρέμα βρήκαμε απέραντα λειβάδια με άγριες φράουλες.. κόβαμε και τρώγαμε και η ώρα του τερματισμού όλο και μεγάλωνε....

Επιτέλους, το χωριό φάνηκε και η 9ωρη πορεία μας φθάνει σε λίγο στο τέλος. Οι δρομείς μας έχουν ήδη τερματίσει. Να και μια φορά που μας φωτογράφησαν αυτοί και όχι εμεις. Η επιστροφή γίνεται απο την Εγνατία και Ιονία οδό, χωρίς διόδια (ακομη) και πιο ξεκούραστα. Αυριο θα δούμε πώς θα είναι οι γάμπες μας.